2023 Gelir Vergisi Dilimleri

Sigortalı çalışanların yıl içinde elde ettikleri toplam gelir vergisine tabi olan esas ücretlerin gelir vergisi oranını belirleyen tarifelere vergi dilimleri denilir. Vergi dilimi çalışanların elde ettikleri ücret üzerinden alınacak gelir vergisi oranını belirler. Bu sayede elde edilen gelir toplamı üzerinden yüzde kaç oranında vergiye tabi olacağı tespit edilmiş olur. Bununla birlikte şahıs şirketlerinin tabi olduğu vergi oranları da aynı şekilde hesaplandığından dolayı gelir vergisi dilimlerindeki söz konusu değişiklikler şahıs şirketlerini de doğrudan etkilemektedir.

21 Aralık 2022 tarihli ve 31696 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış Gelir Vergisi Tebliği’ne göre 2023 yeniden değerleme oranı kapsamında gelir vergisi oranlarında değişiklikler yapılmıştır. 01.01.2023 tarihinden itibaren geçerli olmak kaydıyla belirlenen yeni gelir vergisi tarifesi şu şekildedir:

Ücretliler için 2023 yılında uygulanacak Gelir Vergisi tarifesi;

• 70.000TL’ye kadar % 15
• 150.000 TL’nin 70.000 TL’si için 4.800 TL, fazlası % 20
• 550.000 TL’nin 150.000 TL’si için 12.400 TL (ücret gelirlerinde 250.000 TL’nin 70.000 TL’si için 12.400 TL), fazlası % 27
• 1.900.000 TL’nin 550.000 TL’si için 39.400 TL (ücret gelirlerinde 880.000 TL’nin 250.000 TL’si için 61.000 TL), fazlası % 35
• 1.900.000 TL’den fazlasının 550.000 TL’si için 287.900 TL (ücret gelirlerinde 1.900.000 TL’den fazlasının 1.900.000 TL’si için 281.500 TL), fazlası % 40 olarak tespit edilmiştir.

Ücret dışındaki gelirler için uygulanacak 2023 yılı Gelir Vergisi tarifesi;

• 70.000 TL’ye kadar %15
• 150.000 TL’nin 70.000 TL’si için 4.800 TL, fazlası %20
• 550.000 TL’nin 150.000 TL’si için 12.400 TL, fazlası %27
• 1.900.000 TL’nin 550.000 TL’si için 39.400 TL, fazlası %35
• 1.900.000 TL’den fazlasının 550.000 TL’si için 287.900 TL, fazlası %40 olarak belirlenmiştir.

Gelir Vergisi Matrahı Nedir?

Sigortalı çalışanların brüt maaşından SGK işçi payı ile işsizlik sigortası işçi payı düşüldükten sonra kalan bakiye tutara gelir vergisi matrahına esas olan tutar denilir ve bu tutar gelir vergisi matrahı olarak kabul edilir.

Vergi dilimi kümülatif vergi matrahına göre belirlenir. Ücrete tabi çalışanlar aylık tutarda elde edilen brüt ücretleri üzerinden hesaplanan SGK işçi payı (0.14) ve işsizlik sigortası işçi payı (0.01) çıkarıldıktan sonra ortaya çıkan vergi matrahının, aylar itibarıyla artışını gösteren ve gelir vergisi matrahına esas gelirler toplamını ifade eden tutara kümülatif vergi matrahı denilir. Gelir vergisi tarifeleri ve bu tarifelere ait vergi dilimleri kümülatif vergi matrahları ile gösterilir. Bu nedenle vergi dilimine ait tarifeler hesaplanırken esas alınacak olan tutar brüt ücret üzerinden bulunur.

Sigortalı olarak çalışan kişilerin bir takvim yılı içinde gelir vergisine konu olan ödemelerinin oluşturduğu toplam tutar bazındaki gelir vergisi matrahına kümülatif vergi matrahı denilir. Sigortalı olarak çalışan kişilerin yıl içinde yaptığı iş değişikliklerine bağlı olarak eski çalıştıkları iş yerlerinde son aydaki kümülatif vergi matrahlarının yeni çalışmaya başladıkları yerde dikkate alınıp alınmayacağı konusunda farklı yorumlar vardır. Konu kişinin iş değişikliği yaptığı yerin aynı işverene bağlı olup olmadığına göre farklılık gösterebilir.

Yıl içinde iş değiştiren sigortalı personel yeni bir iş yerinde sigortalı olarak işe başladığı takdirde daha önce çalıştığı eski işyerindeki kümülatif vergi matrahının yeni işyerinde dikkate alınması söz konusu değildir. Bu durumda yeni işyerindeki kümülatif vergi matrahı sıfırdan başlamaktadır. Sigortalı olarak çalışan kişi aynı işverene ait olan bir başka şubede işe başlarsa kümülatif vergi matrahı sıfırdan başlatılmak yerine eski şubedeki vergi matrahının yeni şubede de hesaplamaya dahil edilmesi söz konusu olur.

Sigortalı olarak çalışan kişi, çalışmakta olduğu işyerinden askerlik ya da emeklilik nedenleriyle ayrılır ve daha sonra yeniden aynı işyerinde çalışmaya başlarsa; kişinin vergi matrahı sıfırdan başlatılmaz. Bunun yerine mevcut gelir vergisi matrahları üzerinden hesaplama yapılmaya devam edilir.

Gelir Vergisi Dilimleri Nasıl Hesaplanır?

Gelir vergisi oranları; %15, %20, %27 ve %35 şeklinde olmakla birlikte 2022 yılı itibarıyla bu oranlara %40’lık gelir vergisi dilimi eklenmiştir. Bu oranlara tekabül eden gelir miktarı tarifeleri her yılın başında Maliye Bakanlığı tarafından yeniden belirlenir. Belirlenen gelir miktarına tekabül edecek şekilde kişilerin ödeyeceği gelir vergisi belirlenir.

Menkul Sermaye İradı

Söz konusu tebliğle 2021 takvim yılı içinde elde edilen bir kısım menkul sermaye iradının beyanı sırasında dikkate alınacak olan indirim oranı uygulamasında da düzenleme yapılmıştır. Tebliğde menkul sermaye iradının indirim oranının, ilgili yıl için tespit edilmiş olan yeniden değerleme oranının, aynı dönemde devlet tahvili ve hazine bonosu ihalelerinde meydana gelen bileşik ortalama faiz oranına bölünmesiyle bulunması uygulamasına dikkat çekilmektedir. 2022 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranının %36.20, bu dönemde devlet tahvili ve hazine bonosu ihalelerinde meydana gelen bileşik ortalama faiz oranının %16.44 olması sonucunda uygulanacak olan indirim oranının %2.17 olduğu tespitine yer verilmektedir.

Tebliğde altına, dövize ya da bir başka değere endeksli menkul kıymetlerle döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde edilecek menkul sermaye iratlarının ve ticari işletmelere dahil kazançlarla iratların beyanında indirim oranı uygulanmasının söz konusu olmadığı belirtilmektedir.