Her personelin çalıştığı işletme için belirli bir maliyeti bulunmaktadır. Personele iş karşılığı verilen maaşın yanı sıra bazı diğer giderlerle birlikte bu maliyet belirlenir. Söz konusu işletme giderleri arasında prim ve vergi ödemelerini saymak da mümkündür. Bu nedenle, her işletme aylık maliyetlerini hesaplarken personel masraflarını da göz önünde bulundurmalıdır.

Personel maliyet her işletme için çalışanlara ödenen maaşlar, yan haklar ve sigorta giderleri gibi farklı kalemleri içerir. Personel maliyetini hesaplamak, işletmelerin finansal sağlığını değerlendirmek ve etkin bir şekilde yönetmek açısından son derece önemlidir. Çünkü işletmelerin en büyük harcama kalemlerinden biri genellikle personel giderleridir. Doğru bir maliyet analizi yapmak, bütçe planlaması ve karar alma süreçlerinin başarısı açısından son derece önemlidir.

Personel maliyetini doğru bir şekilde hesaplamak, aynı zamanda işletmelerin rekabet avantajı elde etmesine, performanslarını artırmasına ve sürdürülebilir bir büyüme sağlamasına yardımcı olabilir. Tüm bu nedenlerden dolayı personel giderlerini doğru bir şekilde hesaplamanın ve yönetmenin, finansal başarı ve uzun vadeli sürdürülebilirlik açısından kritik bir öneme sahip olduğu kabul edilir.

Bir personelin işletmeye olan maliyeti hesaplanırken göz önünde bulundurulması gereken ilk kalem maaş ödemesidir. Maaş ödemesi, saatlik çalışma ücretleri baz alınarak aylık hesaplanır. İşveren çalışan personeline maaş ödemenin yanı sıra sağlık ve emeklilik ödemeleri yapmakla da mükelleftir. Bu nedenle, çalışan maliyetini hesaplarken bu yükümlülüklerin de göz önünde bulundurulması gerekir.

Vergi mükellefiyeti, işveren maliyeti hesaplanırken dikkate alınması gereken diğer bir unsurdur. İşletmeler yükümlülüklerini yerine getirebilmek için farklı vergi kalemlerini ödemelidir. Bu ödemelerin bazıları personel maaşı üzerinden belirlenir. Bundan dolayı personel maliyeti maaşa SGK ve vergilerin eklenmesi ile belirlenir. Prim ve vergi ödemeleri genellikle 30 günlük periyotlarda hesaplanmakta olup bahsi geçen maliyetler aylık hesaplamalara dahil edilmelidir.

Daha önce de belirttiğimiz üzere personel maliyeti hesaplama işlemi yapılırken brüt maaşın yanı sıra farklı parametreler de göz önünde bulundurulmalıdır. İşçinin sosyal güvencesi için gereken ödemeler arasında işveren payı da bulunmakta olup söz konusu pay, işçinin brüt maaşına dahil değildir.

Toplam işveren maliyetini hesaplamak için kullanılacak formül şu şekildedir: Brüt maaş + işveren payı

Örnek personel maliyeti 2024 yılı brüt asgari ücret tutarı üzerinden hesaplanabilir. Bu hesaplama yapılırken %22,5 oranındaki işveren payı da eklenmelidir. Bahsedilen tutar, sosyal güvence ve işsizlik ödeneğini de kapsamakta olup işçi payına düşen tutar ise işveren tarafından maaş döneminde ödenmektedir. Tüm bu rakamlar göz önünde bulundurulduğunda 2024 personel maliyeti minimum 23.502,94 TL olmaktadır.

Elbette 23.502,94 TL’lik işveren maliyeti, işçiye 20,002,50 TL brüt asgari ücret ödemesi yapıldığı durumlarda geçerlidir. Çalışanın maaşı arttıkça işletme maliyetlerinde de değişkenlik görülecektir. Bunun yanı sıra engelli çalışanlar için yapılan hesaplamaların farklılaşabileceği unutulmamalıdır.

Asgari Ücret Sigorta Primi Hesaplama

30.12.2023 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 27.12.2023 tarih ve 2023/2 sayılı Asgari Ücret Tespit Komisyonu kararıyla, bir günlük normal çalışma karşılığı asgari ücret 666,75 Türk lirası olarak belirlenmiş bulunmaktadır.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, milli seviyede tek asgari ücret belirlediği için belirtilen asgari ücret tutarları yaştan bağımsız olarak tüm çalışanlar için uygulanmaktadır. Bu kapsamda 2024 yılı başı itibarıyla aylık asgari ücret verileri şu şekildedir:

Brüt Ücret

20.002,50 TL

SSK Primi İşçi Hissesi

2.800,35 TL

İSP İşçi Hissesi

200,03 TL

Gelir Vergisi Matrahı

0

Gelir Vergisi

0

Asgari Geçim İndirimi

0

Asgari Geçim İndirimi Sonrası GV

0

Damga Vergisi

0

Toplam Kesinti

3.000,38 TL

Net Asgari Ücret

17.002,12 TL

Asgari Ücretin Sigorta Primi Ne Kadar?

Asgari ücret, çalışanların temel geçim gereksinimlerini karşılaması amacıyla belirlenen en düşük ödenek olarak tanımlanabilir. Asgari ücret her yıl işçi, hükümet temsilcileri ve işveren tarafından oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirlenir. Bir işverenin işçisine vermesi gereken en düşük maaş olan asgari ücret, 2024 yılında brüt 20.002,50 TL olarak belirlenmiştir.

17.002,12 TL olarak açıklanan net asgari ücretin altındaki ödemeler için işverenin ceza alacağı beyan edilmiştir. 2024 asgari ücretlinin işverene maliyeti hesaplanırken brüt asgari ücret miktarı dikkate alınmaktadır.

4857 sayılı İş Kanunu’nun 39.maddesinde yapılan tanıma göre asgari ücret, iş sözleşmesiyle çalışan ve iş kanunu kapsamında olan ya da olmayan tüm işçiler için geçerli olmaktadır. Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından kurulan Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından en az iki yılda bir belirlenir. Asgari Ücret Tespit Komisyonu beş hükümet temsilcisi, beş işçi kuruluşu temsilcisi ve beş işveren kuruluşu temsilcisinden oluşur.

30.12.2023 tarihli Asgari Ücret Tespit Komisyonu kararıyla 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren 20.002,50 TL olarak belirlenen brüt asgari ücretin neti 17.002,12 TL’dir. Net asgari ücretin 2023 yılına göre %49 oranında artmış olması işverenin işçinin maliyetini karşılamak için ödemesi gereken ödeneğin de artması anlamına gelmektedir.

2024 yılı ile birlikte günlük kazanç alt sınırı 666,75 TL ve üst kazan sınırı 5000,63 TL olarak belirlenmiştir. Ödemeler de bu doğrultuda gerçekleştirilecektir. İşverene asgari ücretlinin maliyetinin hesaplanması için brüt asgari ücret miktarı esas alınmalıdır. 2024 yılı asgari ücret temel unsurları şu şekildedir:

Aylık Brüt Asgari Ücret

20.002,50 TL

Aylık Net Asgari Ücret

17.002,12 TL

Günlük Kazanç Alt Sınırı

666,75 TL

Günlük Kazanç Üst Sınırı

5.000,63 TL

Asgari Ücretin İşverene Toplam Maliyeti

23.502,94 TL

Asgari Ücretlinin Sigorta Maliyeti

Yeni asgari ücrete göre asgari ücretin işverene maliyeti 2024 yılı başı itibarıyla aşağıdaki tabloda hesaplanmıştır.

AYLIK (TL)

BRÜT ÜCRET

20.002,50

SSK PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ (%15,5)

3.100,39

İŞSİZLİK SİGORTASI İŞVEREN HİSSESİ (%2)

400,05

ASGARİ ÜCRETİN İŞVEREN MALİYETİ

23.502,94