Belirli belgelerin düzenlenmesi ya da kullanılmasına ilişkin işlemlerde alınan damga vergisi; resmi nitelikteki belgelerin tanzimi, devir işlemleri, sözleşmeler ve belirli kağıtların kullanımı gibi durumlarda ödenmektedir.

Resmi nitelikteki belgeler, tapu senetleri, senetler, çekler, sözleşmeler, faturalar ve bonolar gibi belirli kağıtların kullanımı ya da düzenlenmesinde damga vergisi alınmaktadır. İşlemin değerine ya da belgeye göre belirli oranlarda hesaplanarak ödenir.

Damga vergisi hesaplama ve ödeme işlemleri, e-ticaret işletmelerinin vergi mevzuatına uygun hareket etmesinde önemli bir etkendir. Vergisel yükümlülükleri yerine getirmek, aynı zamanda işletmenin yasal uyumu ve gelecekteki olası vergi denetimlerine karşı hazırlıklı olması açısından son derece önemlidir.

Temel olarak damga vergisi, kişiler ve kurumlar arasında yapılan sözleşmelerin ve anlaşmaların geçerliliğini belgeleme amacıyla tahsil edilir. Damga vergisinin konusunu oluşturan sözleşmeler kişiler arasında olabileceği gibi kişiler ve resmi daireler arasında da olabilir. Dikkat edilmesi gereken nokta ise iki kişi arasında yapılan sözleşmelerde damga vergisini her iki tarafın ödemesi gerektiğidir. Resmi dairelerle kişiler arasında yapılan işlemlere ilişkin kağıtların damga vergisi ise kişiler tarafından ödenir.

Sözleşme Damga Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Ülkemizde yürürlükte olan damga vergisi oranları ve hesaplama yöntemleri, Vergi Usul Kanıunu’nda belirtilmiş bulunmaktadır. Damga vergisi belirli bir oran üzerinden hesaplanmakta olup damga vergisine tabi bir belge için belirli bir miktar üzerinden yüzde oranında damga vergisi alınır. Ödenmesi gereken damga vergisi miktarı; belgenin değerine, miktarına ya da işlemin niteliğine göre farklılık gösterebilir.

Örneğin bir gayrimenkul tapusu devredilirken ya da satış sözleşmesi yapılırken damga vergisi uygulanır. Tapu devri için ne kadar damga vergisi ödeneceği, gayrimenkulün değerine ve alım-satım bedeline göre hesaplanır. Satış sözleşmesi için ise belgenin değerine ya da miktarına bağlı olmak kaydıyla belirli oranlarda damga vergisi ödemesi yapılabilir.

Ülkemizde çeşitli sözleşmelerin yapılması durumunda ödenen vergi ise sözleşme damga vergisi olarak adlandırılır. Sözleşme damga vergisi hesaplaması yapılırken sözleşmenin değerine, türüne ve içeriğine göre değişebilen bir formül kulanılmaktadır.

Diğer bir deyişle sözleşme damga vergisi genellikle sözleşmenin bedeline ya da değerine göre belirlenen oranlar üzerinden hesaplanmakta ve damga vergisi, bu bedelin belirli bir yüzdesi olarak tahsil edilmektedir.

Damga vergisi hesaplaması için aşağıdaki formülü kullanabilirsiniz:

Sözleşme Bedeli x Damga Vergisi Oranı = Ödenecek Damga Vergisi Tutarı

100.000 TL’lik bir satış sözleşmesi yapıldığını varsayalım. Bu sözleşme için belirlenmiş olan damga vergisi oranı üzerinden hesaplama yapılması gerekir. %0,948 oranında bir damga vergisi uygulandığını kabul edersek;

100.000 TL x 0,948% = 948 TL

Formüle uygun hesaplama sonucunda sözleşme bedeline göre ödenecek damga vergisi tutarı 948 TL olarak bulunabilir. Diğer yandan damga vergisi oranları ve hesaplama yöntemleri zaman zaman değişebilir. Güncel oranlar, vergi mevzuatından ve resmi kaynaklardan öğrenilebilir.

Damga Vergisi Beyannamesi Ne Zaman Verilir?

Damga vergisi beyannamesi, mükelleflerin ay içinde hazırladığı kağıtlarla ertesi ayın 26’sına kadar ödenmelidir. Diğer bir deyişle izleyen ayın 26’ncı günü akşamına kadar vergi dairesine damga vergisi beyan edilmeli ve 26’ncı günde ödeme yapılmalıdır. Şahıslar ise sözleşmenin imzalandığı tarihten sonraki 15 gün içinde damga vergisini beyan edip ödemelidir.

Damga Vergisi Beyannamesi Nasıl Doldurulur?

e-Devlet üzerinden Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Dijital Vergi Dairesi web sitesine girilir.

Sol menüde bulunan “Beyannameler” başlığı altında yer alan “Damga Vergisi” seçilir ve beyanname dönemi belirlenir.

“Oluştur” butonuna basılır ve ekrana beyannamenin içerik bilgileri getirilir.

Damga Vergisi Defteri’nden gelen veriler kontrol edilir. “Onayla ve Kaydet” butonuna basılır.

Sol menüde bulunan “Mali Müşavir İşlemleri” başlığında yer alan “Beyanname İşlemleri” kısmındaki “Paket Gönderilecek” kutucuğu işaretlenerek “Gönder” butonuna basılır.

Bununla birlikte meslek mensupları ya da odalar, müşterilerinin ya da üyelerinin sayfasından da aynı adımlarla beyanname gönderebilmektedir. Bu işlemler aynı zamanda Gelir İdaresi Başkanlığı’nın mobil uygulaması ya da anlaşmalı bankaların online bankacılık hizmetleri üzerinden de gerçekleştirilebilmektedir.

2024 Damga Vergisi Oranları ve Ücretleri Nelerdir?

GİB tarafından yayınlanmış olan damga vergisi ücretleri ile ilgili tablo aşağıda yer almaktadır:

Damga Vergisine Tabi Kağıtlar (2024 YILI)

I. Akitlerle ilgili kağıtlar

A. Belli parayı ihtiva eden kağıtlar:

1.Mukavelenameler,  taahhütnameler ve temliknameler

(Binde 9,48)

2. Kira mukavelenameleri (Mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden)

(Binde 1,89)

3. Kefalet, teminat ve rehin senetleri

(Binde 9,48)

4. Tahkimnameler ve sulhnameler

(Binde 9,48)

5. Fesihnameler (Belli parayı ihtiva eden bir  kağıda taalluk edenler dahil)

(Binde 1,89)

6. Karayolları Trafik Kanunu uyarınca kayıt ve tescil edilmiş ikinci el araçların satış ve devrine ilişkin sözleşmeler

(Binde 1,89)

7. (Ek:6728/28. md.-Yürürlük: 09/08/2016) Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlara ilişkin ön izin, irtifak hakkı veya kullanma izni sözleşmeleri (yatırım taahhüdü bulunanlar dâhil ön izin, irtifak hakkı veya kullanma izni süresine göre bulunacak bedel üzerinden)

(Binde 9,48)

8. (Ek:6728/28. md.-Yürürlük: 09/08/2016) Resmî şekilde düzenlenen gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri

(Binde 0)

9. (Ek:6728/28. md.-Yürürlük: 09/08/2016) Resmî dairelerin mal ve hizmet alımlarına ilişkin yaptıkları ihalelerde, ihaleyi yapan idare ile düzenlenen sözleşmeler

(Binde 9,48)

10. (Ek:6728/28. md.-Yürürlük: 09/08/2016) 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında düzenlenen:

a) Taksitle satış sözleşmeleri

(Binde 9,48)

b) Ön ödemeli konut satış sözleşmeleri

(Binde 0)

c) Devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri

(Binde 9,48)

ç) Paket tur sözleşmeleri

(Binde 9,48)

ç) Paket tur sözleşmeleri

(Binde 9,48)

d) Abonelik sözleşmeleri

(Binde 9,48)

e) Mesafeli satış sözleşmeleri

(Binde 9,48)

11. (Ek:6728/28. md.-Yürürlük: 09/08/2016) 7/6/2012 tarihli ve 6326 sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu kapsamında düzenlenen turist rehberliğine ilişkin sözleşmeler

(Binde 9,48)

12. (Ek:6728/28. md.-Yürürlük: 09/08/2016) 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında düzenlenen:

a) Toptan elektrik satış sözleşmeleri    

(Binde 9,48)

b) Perakende elektrik satış sözleşmeleri

(Binde 9,48)

13. (Ek:6728/28. md.-Yürürlük: 09/08/2016) 18/4/2001 tarihli ve 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu kapsamında düzenlenen:

a) Toptan doğal gaz satışına ilişkin sözleşmeler

(Binde 9,48)

b) Tüketicilere doğal gaz satışına ilişkin sözleşmeler

(Binde 9,48)

14. Resmi şekilde düzenlenen kat karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat sözleşmeleri

(Binde 0)

15. Resmi şekilde düzenlenen kat karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat sözleşmeleri kapsamında yapı müteahhitleri ile alt yükleniciler arasında düzenlenen inşaat taahhüt sözleşmeleri

(Binde 0)

16. Kat karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat işlerine ilişkin danışmanlık hizmet sözleşmeleri

(Binde 0)

17. Yapı denetimi hizmet sözleşmeleri

(Binde 0)

B. Belli parayı ihtiva etmeyen kağıtlar:

1.Tahkimnameler

(467,20 TL)

2.Sulhnameler

(467,20 TL)

3.Turizm işletmeleri ile seyahat acentelerinin aralarında düzenledikleri kontenjan sözleşmeleri                    

2.628,50 TL

(Belli parayı ihtiva edenler dahil)

II. Kararlar ve mazbatalar

1. Meclislerden, resmi heyetlerden ve idari davalarla ilgili  olmayarak Danıştaydan verilen mazbata, ilam ve kararlarla hakem kararları:

a) Belli parayı ihtiva edenler

(Binde 9,48)

b) Belli parayı ihtiva etmeyenler

(467,20 TL)

2. (Ek : 6728/28. Md. – Yürürlük 9/8/2016) İhale kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve  kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararları

(Binde 5,69)

III. Ticari işlemlerde kullanılan kağıtlar

1. Ticari ve mütedavil senetler:

a) Emtia senetleri:

aa) Makbuz senedi (Resepise)

(160,30 TL)

ab) Rehin senedi (Varant)

(94,60 TL)

ac) İyda senedi

(14,70 TL)

ad) Taşıma senedi

(3,40 TL)

b) Konşimentolar

(94,60 TL)

c)Deniz ödüncü senedi

(Binde 9,48)

d) İpotekli borç senedi, irat senedi

(Binde 9,48)

2. Ticari belgeler:

a) Menşe ve Mahreç şahadetnameleri

(160,30 TL)

b) Resmi  dairelere ve bankalara ibraz edilen bilançolar ve işletme hesabı özetleri:

ba) Bilançolar

(360,10 TL)

bb) Gelir tabloları

(171,90 TL)

bc) İşletme hesabı özetleri

(171,90 TL)

c) Barnameler

(14,70 TL)

d) Tasdikli manifesto nüshaları

(69,80 TL)

e) Ordinolar

(3,40 TL)

f) Gümrük idarelerine verilen özet beyan formları

(69,80 TL)

IV. Makbuzlar ve diğer kağıtlar

1. Makbuzlar:

a) Resmi daireler tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemeler (avans olarak yapılanlar dahil) nedeniyle, kişiler tarafından resmi dairelere verilen ve belli parayı ihtiva eden makbuz ve ibra senetleri ile bu ödemelerin resmi daireler nam ve hesabına, kişiler adına açılmış veya açılacak hesaplara nakledilmesini veya emir ve havalelerine tediyesini temin eden kağıtlar

(Binde 9,48)

b) Maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar (Ek: 5766/10-ç md.) (Yürürlük: 6/6/2008) (avans olarak ödenenler dahil) için verilen makbuzlar ile bu paraların nakden  ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden kağıtlar

(Binde 7,59)

c) Ödünç alınan paralar için verilen makbuzlar veya bu mahiyetteki senetler

(Binde 7,59)

d) İcra dairelerince resmi daireler namına şahıslara ödenen paralar için düzenlenen makbuzlar

(Binde 7,59)

2. Beyannameler (Bu beyannamelerin sadece bir nüshası vergiye tabidir):

a) Yabancı memleketlerden gelen posta gönderilerinin gümrüklenmesi için postanelerce gümrüklere verilen liste beyannamelerde yazılı her gönderi maddesi için

(3,40 TL)

b) Vergi beyannameleri:

ba) Yıllık gelir vergisi beyannameleri

(467,20 TL)

bb)  Kurumlar vergisi beyannameleri

(624,10 TL)

bc)  Katma değer vergisi beyannameleri

(308,30 TL)

bd) Muhtasar beyannameler

(308,30 TL)

be) Diğer vergi beyannameleri (damga vergisi beyannameleri hariç)

(308,30 TL)

c) Gümrük idarelerine verilen beyannameler

(624,10 TL)

d) Belediye ve il özel idarelerine verilen beyannameler

(228,80 TL)

e) Sosyal güvenlik kurumlarına verilen sigorta prim bildirgeleri

(228,80 TL)

f) (Değişik:6728/28. Md. Yürürlük: 9/8/2016) 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgesi ile muhtasar beyannamenin birleştirilerek verilmesiyle oluşturulan beyannameler

(365,50 TL)

3. Tabloda yazılı kağıtlardan aslı 1,00 Yeni Türk Lirasından fazla maktu ve nispi vergiye tabi olanların resmi dairelere ibraz edilecek özet, suret ve tercümeleri.

(3,40 TL)