SMMM Armağan Yörük

İhracat mı Yoksa İhraç Kayıtlı Teslimler mi Daha Avantajlıdır?

Günümüzde ihracat yapan pek çok firma kendisine bir dış ticaret firması kurmakta ve ihracatını bu dış ticaret firması aracılığıyla yapmaktadır. Diğer bir deyişle malın asıl üreticisi olan firma malı üretmekte daha sonra ihraç etmesi için dış ticaret firmasına satmaktadır. Söz konusu malın yurt dışına satışını ise dış ticaret firması tarafından gerçekleştirilmektedir. 

Malın üreticisi olan firma ürettiği malı ihraç kaydıyla dış ticaret firmasına sattığı durumlarda dış ticaret firmasının tüm giderlerini düştükten sonra yurt dışına %5 ila %10 arası karlılıkla yurt dışına satması gerekmektedir. Bununla birlikte firma yöneticilerinin büyük kısmı bu duruma farklı perspektiflerden yaklaşmaktadır. Bunun nedeni hem imalatçı firma hem de dış ticaret firması için kurumlar vergisi ödeyeceklerini düşünmeleridir. Oysa böyle bir durum söz konusu değildir. İmalatçı firma kendi ürettiği malı doğrudan yurt dışına sattığında 100 Amerikan Doları’na satacağı ürünü 90 Amerikan Doları’na dış ticaret firmasına satar. Ürünün 100 Amerikan Doları’na yurt dışına satışı dış ticaret firması tarafından gerçekleştirilir. Sonuçta ürün 100 Amerikan Doları’na satıldığından her koşulda 100 Amerikan Doları vergiye tabi tutulmaktadır.

İhracat için ayrı şirket kurulduğu durumlarda ihracat bedelinin %18’in kadar diğer bir deyişle doğrudan üreticinin ihracatına oranla çok daha yüksek KDV iadesi alınması mümkündür. Bir mal doğrudan yurt dışına ihraç edildiği durumlarda faturada KDV gösterilmediği için malın bünyesine giren KDV’ler için ayrı bir yüklenilen KDV listesi hazırlanması gerekliliği bulunmaktadır. Buna bağlı olarak malın bünyesine giren KDV’lerin hesaplanması noktasında daha çok ham madde alımından kaynaklanan KDV’ler de dahil olmaktadır.

Bununla birlikte malın bir aracı firmaya kayıtlı olarak satıldığı durumlarda tanzim edilen faturada KDV gösterildiği için ayrı bir yüklenilen KDV listesi Maliye İadesi tarafından istenmez. Bu sayede faturada gösterilen KDV’nin tamamının iadesinin alınması mümkündür.

Örneklendirmek gerekirse;

  • 100.000 TL’lik bir mal ihraç kayıtlı satıldığında iade alınabilecek tutar KDV’nin tamamı olan %18 yani 18.000 TL’dir. Malın doğrudan ihraç edilmesi hâlinde yüklenilen KDV’nin hesaplanması sırasında malın bünyesine giren ham maddeler dikkate alındığı için bu oran daha düşük seviyelerde gerçekleşir, alınabilecek iâde tutarı daha azalır.
  • Bunlara ek olarak ihraç kayıtlı teslimlerde iade süreci daha temiz bir şekilde gerçekleşir. Herhangi bir yüklenilen KDV listesi hazırlanmadığı için imalatçı firmanın riski minimize edilmektedir.

İhracat Kayıtlı Satış Yapmak ve Vergisel Avantajları

Ülkemizde geçerli Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 3065 sayılı 11.maddesine göre ihraç edilmek şartıyla imalatçıların gönderdiği mallara ait KDV, ihracatçı firma tarafından imalatçı firmaya ödenmez.

İmalatçı, ihracatçı firmadan tahsil edemediği KDV’yi vergi dairesi düzenlemeleri dahilinde nakit ya da mahsup yoluyla iade almaktadır. İmalatçının malı kendisi ihraç ettiği durumlarda iade listesinde ham madde alımından ortaya çıkan KDV’nin yer alması mümkündür. Söz konusu mal doğrudan imalatçı olarak ihraç edildiğinde KDV’ler ham madde tedâriki üzerinden hazırlandığından yüklenilen KDV tutarı daha düşük kalır. İmalatçı olarak ihraç kayıtlı satışta hesaplanmayan KDV tutarı kadar iade talebinde bulunmak mümkündür. İhracatçı firma mal alımı aşamasında KDV ödeme yoluyla avantaj elde etmektedir. Bu sayede malın ihraç kayıtlı satışı yapılırken vergisel anlamda satan firma açısından da ihracatçı açısından da avantaj sağlanması söz konusu olabilmektedir.

Hangi Firmalar İhraç Kayıtlı Satış Yapabilir?

İhracat kayıtlı satış süreci KDV listesi hazırlanmaksızın daha basit işlem adımlarından oluştuğundan imalatçı firmanın risklerini azaltır. İhraç kayıtlı satış yapabilmek için öncelikle imalatçı konumunda olunmalıdır. İhracat kayıtlı satış yapmak için imalatçı konumunda olunması gerekir. Bu bağlamda Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından zorunlu kılınan bazı ölçütler bulunmaktadır.

  • Sanayi siciline kayıt yaptırılmış olması,
  • Gıda işletmesi, çiftçi kayıt belgesi ve işletme kayıt belgesinin bulunması,
  • Sanayi Odası ve Ticaret Odası gibi meslek odalarına kayıt yaptırılması,
  • Belirtilen sayıda çalışan işçi bulunması,
  • Kapasite Raporu ve üretim alt yapısının tamamını sağlanması gibi şartlara hâiz olma zorunluluğu bulunmaktadır.

Yukarıda bir kısmı yer alan ve bakanlık sitesinde tamamı bulunan kuralların tamamının uygulandığı durumlarda faturada  “İhraç edilmek şartıyla satışı yapıldığından KDV tahsil edilmemiştir.” cümlesi bulunur. Bu sayede imalatçı firma Katma Değer Vergisi’nden muaf tutulur. Kuralların tamamına uyulmazsa firma KDV indiriminden faydalanamaz ve ihraç kayıtlı satış yapamaz.

İhraç kayıtlı satış yapmak isteyen imalatçıların Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından bildirilen kurallara uyarak işlem yapmaları gerekir. Sanayi sicil belgesi ve kapasite raporunda bulunmayan ürünlerin ihraç kayıtlı satışı yapılamaz. Boya ve boya malzemelerinin, plastik takozların, tül perdelerin ve daha pek çok farklı ürünün ihraç  kayıtı satışı yapılabilmektedir. İhraç edilen mallar gümrük çıkış beyannamesi ile belgelendirilmelidir.

İhraç kayıtlı satış yapmak isteyen imalatçıların ihracatçıya teslim ettiği mallar 3 ay içinde ihraç edilmelidir. Bu sayede KDV iadesinden faydalanılması mümkündür. İhracatçı bu süre içinde ihracat işlemini haklı sebeplerle gerçekleştiremediyse 15 gün içinde vergi dairelerinden ek süre talep edebilirler.

Open chat
1
Scan the code
Merhaba,
Nasıl yardımcı olabilirim?