KDV İadesi Nedir? Nasıl Alınır?

Devletin veya devletin yetkilendirdiği kamu tüzel kişilerinin kamu harcamalarını karşılama amacına yönelik olarak yasalar çerçevesinde hem gerçek hem tüzel kişilerin ödeme gücü üzerinden zora dayanarak ve karşılıksız bir şekilde aldığı parasal değerlere vergi denilir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’na göre kamu giderlerini karşılamak üzere herkes, mali gücüne göre vergi ödeme yükümlülüğüne sahiptir. Maliye politikasının sosyal amacı ise vergi yükünün adaletli ve dengeli bir şekilde dağılımının sağlanmasıdır. Bu nedenle vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler kanunla konulduğu gibi kanunla kaldırılabilir ya da değiştirilebilir.

KDV (Katma Değer Vergisi) Nedir?

Yapılan mal ve hizmet teslimlerinde, malı ve hizmeti teslim eden tarafından ödenen ancak malı ya da hizmeti teslim alana da yüklenebilen bir harcama vergisi olan KDV’nin oranları %1 – %18 arasında değişmektedir.

Satılan ürün ve hizmetlerden elde edilen kazançlar üzerinden devletin belirlediği oranlarda ve vergi dairesi vasıtasıyla devlete bildirim yapılması KDV beyannamesi ile sağlanır. KDV beyannamesi her ayın 24’ünde bağlı bulunulan vergi dairesine verilmekte olup beyannamenin verildiği ayın en geç 26.günü akşamına kadar da ödemesi yapılmalıdır. Tüketiciler mal ya da hizmet satın alırken KDV’yi malın asıl bedeli ile birlikte ödemektedirler. 

KDV İadesi

Vergiye tabi olan mükelleflere devletin sunduğu teşvik ya da istisnai durum KDV iadesi olarak adlandırılır. KDV’nin içerisinde barındırmakta olduğu mahsup ve indirim mekanizması, satış yapılan son tüketici dışında yer alanların üzerinde vergi kalmamasını amaçlamaktadır.

Ticari faaliyette bulunan işletmelerin birçoğunu kapsayan KDV iadesi, yararlanan kişiler ya da işletmeler için son derece faydalı bir uygulamadır. Bununla birlikte KDV iadesi uygulaması çeşitli durumlarda uygulanamayabilir. Bazı faaliyet türleri bünyesinde yer alan mal ve hizmet satışlarında KDV uygulaması hiç olmayabileceği gibi düşük oranlı olarak gerçekleştirilmesi de söz konusu olabilir. Bu tür durumlarda satıcı kendinden önceki aşama sırasında doğan alım satım işleminden yüklenmiş olduğu KDV’yi yansıtamamakta olup vergi o satıcının üzerinde kalmaktadır. Bazı durumlarda ise alıcı yasal yükümlülükleri nedeniyle satıcıya KDV’nin bir bölümünü ödeyememekte ve onun adına vergi dairesine yatırmaktadır. Bu tür durumlar KDV iadesi uygulamasının devreye girmesine neden olmaktadır.

KDV İadesi Hakkı Doğuran İşlemler Nelerdir?

• İhracat istisnaları,
• Liman ve havaalanı arama işletme,
• Petrol arama,
• Teşvik belgeli yatırım malları,
• Engellilere araç teslimi,
• Değerli maden arama işletme,
• Boru hatlarıyla taşıma,
• Uluslararası taşımacılık

KDV İadesi İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?

KDV iadesi işlemleri kapsamında yapılacak her bir iade talebi için farklı belgelerin talep edilmesi söz konusu olabilir. KDV iadesi taleplerinde istenilen belgeler 3065 sayılı Kanun kapsamında şu şekildedir.

11.maddeye göre KDV iade talebi evrakları:

• İade talep dilekçesi,
• Gümrük beyannamesi,
• Satış ve hizmet faturalarına ait liste,
• Yüklenen KDV listesi,
• İhracatın gerçekleştirildiği dönemin indirilecek Katma Değer Vergisi Listesi,
• İadesi kabul edilen Katma Değer Vergisi hesaplama tablosu.

13.maddeye göre KDV iade talebi evrakları:

• İade talep dilekçesi,
• İade hakkı doğuran işleme ait yüklenen Katma Değer Vergisi listesi,
• İstisnaların beyan edilmiş olduğu döneme ilişkin indirilecek KDV listesi,
• Satış faturaları listesi,
• İade talep edilen KDV hesaplama tablosu,
• Vergi dairesinden alınan istisna belgesi örneği.

29.maddeye göre iade talebi evrakları:

• İade talep dilekçesi,
• Yıllık iade tutarına ilişkin tablo,
• Yıl içinde mahsup edilen, tutarları aylık olarak sunulan detaylı bir tablo,
• İndirimli orana tabi işlem yapıldığı yıl, söz konusu işlemlerin alış ve satış faturalarının benzerleri ve listesi.

KDV İadesini Kimler Alabilir?

KDV iadesini mal ve hizmet ihracatı yapan kişiler ve kurumlar alabilirler. Yapılan mal ve hizmet ihracatının yurt dışı için olması ve kanuna uygun olarak yapılması durumunda KDV iadesi almaları mümkündür. 

Bazı durumlarda Maliye Bakanlığı vergi alacağını garanti altına alabilme amacına yönelik olarak vergi mükelleflerine belli oranlarda KDV kesintisi yapma hakkı tanımaktadır. Bu hakkın tanındığı kişiler ya da kurumlar gerekli olan tüm dosyaları ve evrakları tamamlamaları durumunda vergi dairesi üzerinden, yapılan kesintinin miktarını KDV iadesi talebinde bulunabilirler. 

KDV İadesi Ne Zaman Talep Edilebilir?

KDV iadesi hakkına dair vergiyi doğuran olayın meydana geldiği takvim yılını takip eden takvim yılı sonuna kadar kullanılabilmesi yönünde yapılan yasa değişikliği 01.01.2019 yılında yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. 

Söz konusu değişikliğe göre 01.01.2019 tarihinden sonra oluşan işlemler için tam istisnadan kaynaklanmakta olan KDV iade alacakları, istisna durumun gerçekleşmiş olduğu yılı izleyen yılbaşı itibarıyla iki yıl süresince iade talep dilekçesi verilip ilgili kişi ya da kurumlar tarafından talep edilmelidir. Eğer bu süre içerisinde KDV iade talebinde bulunulmazsa zaman aşımı söz konusu olacaktır.

KDV iade talebi İnternet Vergi Dairesi üzerinden kullanıcı kodu ve şifre ile girilerek online olarak yapılabilir. Sisteme giriş yapıldıktan sonra yapılabilecek işlemler arasında KDV iade talebi listelerini gönderme seçeneği de vardır. Bu bağlamda 2010 yılından bu yana iade hakkı doğuran işlemlerden kaynaklanan KDV iade talepleri KDV mükellefleri tarafından elektronik ortamda gerçekleştirilebilir.