Gerçek kişiler yeni kimlik sahibi oldukları takdirde uzaktan banka hesabı açma işlemini son derece kolay bir şekilde yapabilirler. BDDK’nın hazırladığı ve 1/5/2021 tarihinde yürürlüğe giren “Bankalarca Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı” T.C. kimlik kartına sahip olan gerçek kişilerin ve gerçek kişi tacirlerin bankalar tarafından uzaktan müşteri edinimi sürecini düzenlemektedir.
BDDK tarafından yapılan yeni çalışmanın amacı tüzel kişilerin uzaktan müşteri edinimi yoluyla banka müşterisi olabilmesini ve dijital bankaların da tüzel kişi müşteri edinimini sağlamaktır. Bu bağlamda “Bankalarca Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı” hazırlanmıştır.
Yapılan düzenlemeler kapsamında; uzaktan kimlik tespiti sürecinde görüntülü görüşme başlamadan önce kişinin başvurusu uzaktan kimlik tespiti sürecinin işletildiği banka uygulaması üzerinden elektronik ortamda doldurulan bir form ile alınmaktadır. Alınan verilerin kullanılması yoluyla kişi ve tüzel kişi hakkında risk değerlendirmesi gerçekleştirilmektedir. Risk değerlendirmesi sonucunda gerekiyorsa görüntülü görüşme başlatılmadan süreç sonlandırılmaktadır.
Kimlik belgesinin doğrulanması, yakın alan iletişimi kullanılarak yönetmelik taslağında geçen yöntemle ya da kimlik belgesinin sahip olduğu yine yönetmelik taslağında ifade edilen görsel güvenlik unsurlarından en az dört adedinin şekil ve içerik bakımından kontrolü ile sağlanmaktadır. Yalnızca görsel güvenlik unsurlarının doğrulanması hallerinde banka ilave olarak kişi ile sürekli iş ilişkisi tesisi öncesinde ilk finansal hareketin, müşterinin tanınmasına ilişkin esasların uygulandığı bir başka bankadaki gerçek kişi, gerçek kişi tacir ve tüzel kişinin kendi hesabından yapılmasını zorunlu tutmaktadır.
İçindekiler
Tüzel Kişinin Kimlik Tespiti Sürecinde Kişinin Doğrulanması
Tüzel kişinin kimliğinin tespit edilmesini teminen; kişinin, bu ilgili Yönetmeliğin 7. maddesi uyarınca kimlik tespiti yapılmaktadır. Tüzel kişiyi temsile yetkili olduğu doğrulanmaktadır. Tüzel kişiyi temsile yetkili birden fazla kişinin bulunması durumunda bu doğrulamanın aynı anda yapılması şartı aranmamaktadır.
Kişinin temsil yetkisi, kişiden alınan bilgilerin bankanın erişimine açık olan MERSİS, Sicil Gazetesi gibi kamu kurum ve kuruluşlarına ait veri tabanlarından sorgulama yapılarak edinilen bilgiler ile eşleştirilmesi suretiyle doğrulanmaktadır.
Müşteri temsilcisi, kişi tarafından sunulan ve kişinin tüzel kişiyi temsile yetkili olduğunu gösteren imza sirkülerinin üzerindeki bilgileri gösteren fotoğraflar ve/veya ekran görüntüleri oluşturabilmektedir. İmza sirkülerinden alınan imza örneği, kişinin kimlik belgesinde bulunan imza örneği ile karşılaştırılır. Ayrıca, imza sirkülerinin mevcudiyeti, üzerindeki tarih ve yevmiye numarasının Türkiye Noterler Birliğinin veri tabanı üzerinden sorgulanmak suretiyle teyit edilmektedir.
Tüzel Kişinin Kimlik Tespitinde Hangi Belgeler Kullanılır?
Tüzel kişinin kimliğinin tespit edilmesini teminen; tüzel kişiye ilişkin kişiden edinilen bilgilerin, bankanın erişimine açık olan MERSİS, Sicil Gazetesi, Gelir İdaresi Başkanlığının veri tabanı gibi kamu kurum ve kuruluşlarına ait veri tabanlarından sorgulama yapılmak suretiyle alınan diğer bilgiler ile eşleştiği teyit edilmektedir. Tüzel kişiliğin unvanı, ticaret sicil numarası, faaliyet konusu ve adresi MERSİS ve Sicil Gazetesi; vergi kimlik numarası ise Gelir İdaresi Başkanlığının veri tabanı üzerinden doğrulanmaktadır.
Uzaktan kimlik tespitinin görüntülü görüşme aşamasının sonunda kişinin verilecek bankacılık hizmetleri hakkında bilgilendirilmesi ve kişiden kendisinin ya da tüzel kişinin banka müşterisi olacağını kabul ettiğine ilişkin sözlü onay alınması ile süreç tamamlanmış olmaktadır.
Uzaktan kimlik tespiti için kullanılan çözümlerin kişiyi ve tüzel kişiyi yanlış tespit riskini en aza indirecek şekilde kullanılmasını sağlamak bankanın sorumluluğu olarak kabul edilmektedir. Banka uzaktan kimlik tespiti ile kimlik tespiti yaptığı müşteriyi farklı bir risk profilinde izlemektedir. Bu kişiler tarafından gerçekleştirilen işlemin türüne ve tutarına bağlı olarak ilave güvenlik ve kontrol yöntemleri uygulanması mümkündür. Müşteriye ya da üçüncü bir tarafa yükümlülük doğuran işlemlerde itiraz halinde ispat yükümlülüğü bankada bulunmaktadır.
Şirketlerin Uzaktan Banka Hesabı Açması Konusunda Merak Edilenler
Tüzel kişiyi yani şirketi temsile yetkili birden fazla kişinin olması halinde doğrulamanın aynı anda yapılması aranmamakta diğer bir deyişle tüm temsilcilerin aynı anda ekran başında olması gerekmemektedir. Kişinin şirketi temsil etme hakkı olduğuna dair temsil yetkisi kişiden alınan bilgiler bankanın erişimine açık olan MERSİS, Ticaret Sicil Gazetesi gibi kamu kurum ve kuruluşlarının veri tabanlarından sorgulama yapılması ve elde edilen bilgilerle eşleştirilmesi yoluyla doğrulanır.
Müşteri temsilcisi, kişinin ibraz ettiği ve şirketi temsile yetkili olduğunu gösteren imza sirküleri üzerindeki bilgileri gösteren ekran görüntüleri ve / veya fotoğraflar oluşturabilir. İmza sirkülerinden alınan imza örneği de kişinin kimlik belgesindeki imza örneğiyle karşılaştırılmaktadır.
Diğer yandan imza sirkülerinin varlığı üzerinde bulunan tarih ve yevmiye numarası Türkiye Noterler Birliği’nin veri tabanı üzerinden sorgulanarak teyit edilmektedir.