Türkiye’de Şirket Nasıl Kurulur? Şirket Kurma Adımları Nelerdir?

Türkiye’nin Asya, Avrupa ve Orta Doğu’da sahip olduğu ticaret konumunun benzersizliği uzun yıllardır uluslararası yatırımcıların Türkiye’ye yönelmesine neden olan en önemli etkendir. Pek çok kamu ve uluslararası şirket Türkiye’nin konumu ve sağladığı avantajlar nedeniyle operasyonlarını Türkiye’nin merkezi şehirlerinde kurmayı tercih etmektedir. 

Bu konuda yabancı yatırımcıları teşvik eden farklı faktörlerden de bahsedilebilir. Türk Doğrudan Yabancı Yatırımcı Yasası tesis edilirken uluslararası yatırımcıların, yerli yatırımcılarla aynı hak ve yükümlülüklere sahip olmasını sağlayan adil fırsatlar fikri temel alınmıştır. Aynı kurallar şirketler veya işletme kuran ya da hisse devrini gerçekleştiren yabancı yatırımcılar için de yerli yatırımcılara uygulandığı şekliyle geçerlidir.

Uluslararası yatırımcılar uluslararası standartları karşılama, özel sermaye ile halka arz süreçlerini destekleme, operasyonların şeffaflığını sağlama, ülkemizdeki iş ortamını Avrupa düzenlemeleriyle uyumlu hale getirme amacıyla kurumsal bir yönetim çerçevesi belirleyen TTK’da yer alan şirketlerden birini kurma hakkına sahiptirler.

Türkiye uyguladığı önlemlerle şirket kurma sürecinde bürokrasiyi ortadan kaldırma, giderleri ve süreçleri azaltma yoluyla daha iyi bir yatırım ortamı yaratma ve iş yapmayı kolaylaştırmayı hedefler. Bu kapsamda Türkiye’de şirket kurmak için gereken işlemler Ticaret Odaları’nda bulunan ve ticaret merkezi olması gereken Ticaret Sicil Müdürlükleri aracılığıyla gerçekleştirilmektedir.

Türkiye’de Şirket Kurma Adımları

TTK kapsamında firmalar kurumsal ve kurumsal olmayan şeklinde oluşturulabilir. Anonim şirket ve limited şirket kurumsal formlar olmakla birlikte şirket şekli belirlendikten sonra kayıt prosedürü genellikle 1 haftadan daha kısa bir sürede tamamlanır. 

Türkiye’de anonim şirket kurmak ya da Türkiye’de limited şirket kurmak isteyen ve belirli bir miktar sermayeye sahip olan yatırımcılar bazı ön hazırlıkların ardından resmi başvuruda bulunabilirler. Kurulacak şirket türünün tespiti, şirket kapsamında gerçekleştirilecek faaliyetlerin içeriğine göre şirket ana sözleşmesi hazırlanması ve şirketin fiziki gereksinimlerinin karşılanması bunlar arasındadır.

Kanunen yasaklanmamış her tür ekonomik amaç ve konuda faaliyet göstermek için anonim şirket kurulabilir. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı izniyle kurulan anonim şirketler kuruluşun ardından 30 gün içinde şirket kuruluşunun yapıldığı yerdeki ticaret siciline kaydedilmelidir. Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlanmasıyla birlikte şirketin kuruluş aşaması tamamlandığı gibi ticaret sicil kaydı yapılınca şirket tüzel kişilik kazanır.

Anonim şirket kurmak için;

• Gerekli bilgi ve belgeler temin edilir.
• Şirket esas sözleşmesi hazırlanır.
• Esas sözleşme MERSİS’e kaydedilip alınan kayıt numarası notere iletilir. Ortaklar esas sözleşmeyi imzalar ve onaylar. Şirketi temsile yetkili kişinin Ticaret Sicil Memurluğu’na iletilecek tescil talepnamesi noterde hazırlanır. İşe başlama bildirimi sürecinde vergi dairesine iletilecek noter onaylı kimlik sureti düzenlenir. 
• MERSİS kayıdının ardından daha sonra şirketin vergi numarası olacak potansiyel vergi numarası alınır.
• Noterden alınan belgeler ve potansiyel vergi numarası ibraz edilerek şirkete ait banka hesabı açılır. Sermayenin en az %25’i hesaba yatırılıp bloke koydurularak buna ilişkin belge alınır. Bloke şirket kuruluşunun ardından kaldırılabilir ve tutar, şirket yetkilisi tarafından nakit olarak çekilebilir. 
• Ticaret sicili ve vergi dairesine gerekli belgeler ibraz edilir.
• Kurulan şirket sanayi alanında faaliyet gösterecekse Türk Ticaret ve Sanayi Odası’na kaydı yapılır. 
• Belediye işlemleri tamamlanır.
• Şirket ticari faaliyetlerine başlamaya hazır olur.

Türkiye’de Limited Şirket Kurmak

10.000 TL sermayeyle, en az bir ve en çok elli ortakla kurulabilen limited şirketle kanunen yasak olmayan her tür amaç için tercih edilebilir. 

• Şirket kuruluşu için gereken bilgi ve belgeler hazırlanır.
• Esas sözleşme hazırlandıktan sonra ortaklar imzalar. İmzalar doğrudan sicil müdürlüğü huzurunda atılmalı ya da noterden tasdik ettirilmelidir.
• Şirket ana sözleşmesi MERSİS sistemine girilir. Kuruluşun ardından şirketin vergi kimlik numarası olacak potansiyel vergi numarası alınır.
• Şirket merkezinin bulunduğu yerdeki ticaret siciline tescil işlemi için başvurulur. Başvuru şirket müdürleri tarafından imzalanmalıdır.
• Şirket sözleşmesin tümü, kurucuların imzalarının ticaret sicili müdürlüğünde yetkilendirilmiş personel huzurunda atıldığı tarihi izleyen 30 gün içinde şirket merkezinin bulunduğu yerin ticaret siciline tescil ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan edilir.
• Ticaret sicil tesciliyle birlikte şirket resmen kurulur ve tüzel kişilik kazanır. 
• Şirket tescilinden sonra gerekli belgelerle vergi dairesine başvuruda bulunulur.
• Eğer sanayi alanında faaliyet gösterecek bir şirket kurulduysa gerekli belgeler ibraz edilerek Türk Ticaret ve Sanayi Odası’na kayıt ettirilmelidir.
• Gerekli evrakların ibrazıyla belediye işlemleri tamamlanır.
• Bu süreçlerin ardından şirket ticari faaliyetlerde bulunmaya başlayabilir.

Türkiye’de yabancı yatırımların kamulaştırılması ya da devletleştirilmesi konusunda birtakım sınırlamalar vardır. Yabancı yatırımcılar Türkiye’de elde ettikleri kar ile bazı harici gelirleri serbest bir şekilde ülke dışına transfer etme hakkına sahiptirler. Yabancı personel istihdamı konusunda da çalışma izni kolaylığı sağlanır. İrtibat bürosu ve şube açma hakkına sahip olmalarının yanı sıra Türkiye’de şirket kurmak yabancı yatırımcılara önemli vergisel avantajlar da sağlamaktadır. Bununla birlikte süreçlerin eksiksiz bir şekilde tamamlanması için mutlaka profesyonel destek alınması gerektiği unutulmamalıdır.