Varlık Barışı Nedir? Nasıl Başvuru Yapılır?

Yurt içinde ve dışında bulunan bazı varlıkların ekonomiye kazandırılması amacına yönelik olarak 7256 sayılı Kanun’la Gelir Vergisi Kanunu’na eklenmiş olan geçici 93.madde hükümleri çerçevesinde;

• Yurt dışında bulunan varlıklarını Türkiye’deki bankalara ya da aracı kurumlara bildiren gerçek ve tüzel kişiler söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebilmekte,
• Gelir ya da kurumlar vergisi mükellefleri, yurt içinde bulunmakla birlikte kayıtlarda geçmeyen varlıklarını kayıt altına alabilmektedirler.

Varlık barışının kapsamına;

• Gerçek ve tüzel kişilerin yurt dışında bulunan para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarıyla
• Yurt içinde bulunmakla birlikte gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin kanuni defter kayıtlarında bulunmayan para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarıyla taşınmazlar girer. 

Kimler Varlık Barışı’ndan Faydalanabilir?

Varlık barışından;

• Yurt dışında bulunan varlıklar ile ilgili olarak tüm gerçek kişiler ve tüzel kişiler,
• Yurt içerisinde bulunan varlıklar ile ilgili olarak Türkiye’de gelir vergisi ya da kurumlar vergisi olanlar yararlanabilirler.

Yurt dışında bulunan varlıkların, Türkiye’deki bankalara ya da aracı kurumlara konuya ilişkin olarak yayımlanan Genel Tebliğ ekinde bulunan bildirim formu ile bildirilmesi gerekir. Yurt içerisinde bulunan varlıkların da gelir vergisi ya da kurumlar vergisi yönünden bağlı bulunulan vergi dairesine söz konusu tebliğ ekinde bulunan ve elektronik ortamda verilecek olan beyan ile bildirilmesi gerekir.

Üçüncü Kişiler Adına Olan Varlıklar Hakkında

Şirketlerin ortakları, kanuni temsilcileri veya şirketin ya da şirketin ortaklarının adına geçici 93.madde kapsamına giren varlıkları 17/11/2020 tarihinden önce yetkili kuruluşlar tarafından düzenlenen bir vekalet ya da temsil sözleşmesine istinaden değerlendirmeye yetkili olanların, bu tarih itibarıyla sahip bulundukları;

• Yurt dışında yer alan varlıkların, şirket adına bildirime konu edilip Türkiye’ye getirilmesi ya da Türkiye’deki bankalarda veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi veya
• Türkiye’de bulunmakla birlikte 17/11/2020 tarihi itibarıyla kanuni defter kayıtlarında yer almayan varlıkların şirket adına beyan edilmesi suretiyle ilgili Kanun hükümlerinden yararlanılabilir.

Şirkete ya da şirket ortaklarına ait olmakla birlikte bu kişilerin ortağı ya da kanuni temsilcisi oldukları yurt dışındaki şirketler tarafından tasarruf edilen varlıkların da ilgili gerçek kişiler adına bildirim ya da beyana konu edilmesi durumda varlık barışından yararlanılması söz konusu olabilir. 

Bunun yanı sıra gerçek kişilere ait olmakla birlikte bu kişilerin ortağı ya da kanuni temsilcisi bulundukları yurt dışındaki şirketler tarafından tasarruf edilen varlıklar da gerçek kişiler adına bildirim ya da beyana konu edilmesi durumunda varlık barışı kapsamına girebilirler.

Daha Önce Türkiye’ye Getirilmiş Varlıklar Varlık Barışı’na Konu Edilebilir mi?

Yurt dışında bulunmakta olan varlıklar, yurt dışında bulunmakta olan banka ya da finansal kurumlardan kullanılmış olan ve 17/11/2020 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı bulunan kredilerin en geç 30/06/2021 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilir. Bu durumda söz konusu kredilerin defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla borcun ödenmesi amacına yönelik olarak kullanılan varlıklar için Türkiye’ye getirilme şartı aranmaz. 

17/11/2020 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı bulunan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunmakta olan para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının bu tarihten önce Türkiye’ye getirilmek suretiyle karşılandığı durumlarda söz konusu avanslar defter kaydından düşüldüğü takdirde varlık barışı hükümlerinden yararlanılabilir. 

Bildirilen ve beyan edilen varlıklar üzerinden herhangi bir vergi ödenmesi söz konusu değildir.

Varlıkların Bildirim ya da Beyan Değeri Nasıl Belirlenir?

Bildirim ve beyanlarda, varlıkların Türk lirası karşılığı bedelleri esas alınır. Bildirim ya da beyan tarihi itibarıyla varlıkların değerleme ölçütleri şu şekildedir:

• Türk lirası cinsinden para, nominal değeriyle
• Altın, rayiç bedeliyle
• Döviz, TCMB döviz alış kuruyla
• Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçların;

– Hisse senedi gibi pay senetleri, borsa rayiciyle eğer yoksa ray bedeliyle, bu bedelin tespit edilemediği durumlarda alış bedeliyle, alış bedelinin de belli olmaması durumunda nominal değeriyle,

– Bono, Tahvil, Eurobond gibi borçlanma araçları borsa rayiciyle eğer yoksa ray bedeliyle, bu bedelin tespit edilemediği durumlarda alış bedeliyle, alış bedelinin de belli olmaması durumunda nominal değeriyle,

– Yatırım fonu katılma belgeleri ilgili piyasada belirlenmiş olan kapanış fiyatıyla,

– Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmesi gibi türev araçlar borsa rayiciyle eğer yoksa ray bedeliyle, bu bedelin tespit edilemediği durumlarda alış bedeliyle, alış bedelinin de belli olmaması durumunda nominal değeriyle,

• Taşınmazlar rayiç bedeliyle

Varlık Barışının Sağladığı Avantajlar

Varlık barışı kapsamında bildirilen ya da beyan edilen varlıklar dolayısıyla hiçbir surette vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaz. Bunun için yurt dışındaki varlıklar bildirim tarihinden itibaren 3 ay içinde Türkiye’ye getirilmeli ya da bankalarda veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmelidir. Türkiye’de bulunan ve taşınmazlar dışında bildirime konu varlıkların da bankalardaki ya da aracı kurumlardaki hesaplara yatırıldığını gösteren belgelerde tevsik edilmesi gerekir.