Günümüzde yurt dışındaki firmalara uzaktan çalışmak son derece doğal bir durum haline gelmiştir. Çalışma modellerinin değişmesinin yanı sıra ülkemizde döviz kurlarının mevcut durumu remote çalışmanın bordrolu şirketlerde çalışmaya göre daha avantajlı hale gelmesini sağlamıştır.
Uzaktan yurt dışındaki bir firmaya çalışanların sık karşılaştığı durumlardan biri vergisel yükümlülüklerin unutulması ya da göz ardı edilmesidir. Remote olarak çalışma sonucu elde edilecek gelirin vergilendirilmesi sürecinde dikkat edilmesi gereken farklı noktalar bulunmakla birlikte şahıs, limited ya da anonim şirket kurulması gerekliliği bulunmaktadır. Kira geliri gibi yılda tek bir sefer beyanname verilmesi serbest meslek kazancı kapsamına giren bu tür kazançlarda söz konusu değildir.
Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre yurt dışına çalışırken vergi ödenmesi gerekliliği bulunmaktadır. Ülkemizden yurt dışına çalışanlar ağırlıklı olarak yazılım, mühendislik, yönetim danışmanlığı, tasarım, mimarlık, veri analizi, data entry, dijital pazarlama gibi alanlarda yoğunlaşmaktadır.
İçindekiler
Yurt Dışına Uzaktan Çalışırken Elde Edilen Gelirler Nasıl Vergilendirilir?
Yurt dışından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesi noktasında atılması gereken ilk adım Türkiye’de bir şirket kurulmasıdır. Hangi şirket türünün kurulacağı belirlenirken elde edileceği öngörülen gelire istinaden vergi dilimleri göz önünde bulundurulmalıdır.
Yurt dışına uzaktan çalışan kişilerde süreç genellikle “Independent Contractor” diğer bir deyişle bağımsız geliştirici sözleşmesi imzalanarak başlar. Sözleşmede vergi yükümlülüklerinin hizmet sağlayan tarafa ait olduğuna dair net bir bildirim yer alır.
Bu noktada pek çok kişi, tek bir firmaya çalışılması nedeniyle Gelir Vergisi 23/14 istisna uygulanacağına dair yanlış bir kanıya kapılmaktadır. Diğer yandan yurt dışına çalışan hemen herkes “Employee Contractor” değil “Independent Contractor” sözleşmesi imzalayarak çalışır. Hizmeti alan taraf da hizmet alım sözleşmesinde “Bu sözleşme işçi-işveren ilişkisi doğurmaz” maddesine yer verir. Bu nedenle yurt dışına uzaktan çalışan kişilerin herhangi bir sorunla karşı karşıya kalmamak için yurt dışından gelir elde etmeye başlamadan ya da hesabına para gelmeden önce şirket kuruluşu yapmalıdır.
Yurt Dışına Uzaktan Çalışan ve Gelir Elde Eden Kişiler İçin Vergi Avantajları Var mı?
Türkiye’den yurt dışına verilen ve yurt dışında faydalanılan birtakım hizmetler için %50 oranında gelir vergisi / kurumlar vergisi istisnası vardır. Türkiye’de yerleşik olmayan kişilerle iş yeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye’de verilen ancak münhasıran yurt dışında yararlanılan;
- Mimarlık,
- Mühendislik,
- Yazılım,
- Tasarım,
- Tıbbi raporlama,
- Çağrı merkezi,
- Muhasebe kaydı tutma,
- Ürün testi,
- Sertifikasyon,
- Veri işleme, veri saklama ve veri analizi hizmetleri bu kapsamda yer almaktadır.
Söz konusu vergi istisnasından faydalanılması için şirket türü bir önem taşımaz. Şahıs işletmesi ya da limited / anonim şirket kurulması vergi istisnasından faydalanılması noktasında bir farklılığa neden olmaz.
Genç girişimcilere sağlanan vergi istisnası ve yurt dışına verilen hizmetlere sağlanan %50 oranındaki vergi indirimi birlikte uygulanabilmektedir. Total, Upwork, Guru, Crossover, Fiverr ve Lionbridge gibi aracı platformlar üzerinden yurt dışı bir firmaya hizmet verilmesi durumunda eğer daha önce bahsi geçen hizmetlerden biri sunuluyorsa ve faydalanma yurt dışındaysa vergi istisnası uygulanabilir.
Uzaktan Yurt Dışına Yazılım Yapmak Nasıl Vergilendirilir?
Temel olarak Türkiye’de yerleşik olan yazılımcılar elde ettikleri gelirlerin tamamı üzerinden vergilendirmeye tabi tutulurlar. Yurt dışındaki firmalara tam zamanlı ya da yarı zamanlı yazılım hizmeti vererek kazanç sağlayan yazılımcıların kazançlarının vergi yönünden incelenebilmesi için hizmet verme statüleri belirlenmelidir. Yazılımcılar 3 farklı tür hizmet verme statüsünden birine tabi olurlar:
- Ücretli statüsü ile yurt dışı şirketlere yazılım hizmeti verilmesi,
- Serbest meslek erbabı olarak yurt dışı şirketlere yazılım hizmeti verilmesi,
- Şirket kurarak yurt dışı şirketlere yazılım hizmeti verilmesi.
Gelir Vergisi Kanunu’nda yabancı ülkelerdeki işverenlerden alınan ücretlere yönelik özel bir istisna hükmü vardır. Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan dar mükellef statüsündeki yurt dışı şirketin / işverenin irtibat bürolarında ya da bölge yönetim merkezlerinde çalıştırdığı hizmet erbabına Türkiye dışında elde ettikleri kazançlar üzerinden döviz olarak ödediği ücretler gelir vergisinden müstesna olmaktadır. Buna ek olarak işveren Türkiye’de olmadığından bu kişiler için ödenen ücretler SGK kapsamında bulunmaz ve prim kesintisi yapılmaz. Aranan şartlar ise şu şekildedir:
- Yurt dışındaki şirket dar mükellef kapsamında olmalı diğer bir deyişle kanuni ve iş merkezi Türkiye dışında bulunmalıdır.
- Yurt dışındaki şirketin Türkiye’de kazanç elde etmesini sağlayacak hiçbir faaliyeti bulunmamalıdır.
- Ücretler yazılımcıya işverenin Türkiye dışından elde ettiği kazançlar üzerinden döviz olarak ödenmelidir.
- Çalışan kişi hizmet erbabı ve yapılan ödeme ücret niteliğinde olmalıdır. Bu talep edildiğinde tevsik edilmelidir.
- Ödenen ücret dar mükellef kurumun Türkiye’deki hesaplarına gider olarak kaydedilmemelidir.
Bununla birlikte yazılımcının yabancı bir şirketin çalışanı olarak kabul edilmesi için yalnızca işçi – işveren sözleşmesi imzalanması yeterli gelmeyebilir. Uyuşmazlık durumunda Türkiye’deki ilgili vergi idaresi çalışandan maaş bordrosu, sosyal güvenlik numarası, prim gibi ispat niteliğindeki evrak ile hizmet verilen şirkete ait yasal kayıtlara talep edebilir. İkna edici bir gerekçe sunulamaması halinde yazılımcı ücretli çalışan yerine danışman olarak kabul edilip vergiye tabi olabilir.