İhbar Süresi Ne Zaman Başlar

İş hayatında iş sözleşmesinin sona ermesi, çalışan ve işveren açısından belirli kurallara bağlıdır. Taraflardan biri iş ilişkisini sonlandırmak istediğinde, bu isteğini önceden bildirmekle yükümlüdür. Bu sürece ihbar süresi denir. İhbar süresi, fesih bildiriminin karşı tarafa yapılmasından sonra başlayan ve sözleşmenin sona ereceği tarihe kadar geçen süreyi ifade eder. Taraflar bu süreçte yasal yükümlülüklerini yerine getirerek iş ilişkisinin düzenli biçimde sonlanmasını sağlar.

İhbar Süresinin Hukuki Dayanağı Nedir?

İhbar süresi, 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 17. maddesiyle düzenlenmiştir. Kanuna göre belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalışan bir kişinin işine son verilmeden önce, tarafların belirli bir süre önce bildirimde bulunması gerekir. Bu hüküm hem işverenin hem de çalışanın haklarını korumayı amaçlar. İşveren, çalışanı işten çıkarmadan önce belirlenen süre kadar önceden bilgilendirir. Aynı şekilde çalışan da işten ayrılmadan önce işverene bu süre içinde haber vermek zorundadır.

İhbar Süresinin Başlangıcı

İhbar süresi, fesih bildiriminin karşı tarafa ulaştığı andan itibaren başlar. Bildirimin yapılma şekli sözlü olabileceği gibi yazılı da olabilir. Ancak ispat kolaylığı açısından yazılı bildirim tercih edilir. Yazılı bildirim, işverene teslim edildiği anda geçerlilik kazanır. Bu tarih, ihbar süresinin başlangıcı olarak kabul edilir. Örneğin, çalışan 1 Ağustos günü işverene istifa dilekçesini teslim ederse ihbar süresi bu tarihten itibaren işlemeye başlar. İş sözleşmesi ise ihbar süresi sonunda sona erer.

İhbar Süresinin Uzunluğu

İhbar süresinin süresi, çalışanın aynı işyerinde geçirdiği hizmet süresine göre değişir. İş Kanunu’na göre ihbar süresinin uzunluğu,

• İşçi altı aydan az çalışmışsa iki hafta,
• Altı ay ila bir buçuk yıl arasında çalışmışsa dört hafta,
• Bir buçuk yıl ila üç yıl arasında çalışmışsa altı hafta,
• Üç yıldan fazla çalışmışsa sekiz haftadır.

Bu süreler hem çalışan hem işveren için geçerlidir. İhbar süresi, taraflardan birinin diğerine iş sözleşmesini sonlandırmak istediğini bildirmesiyle başlar ve belirlenen haftaların sonunda aradaki ilişki yasal olarak biter.

İhbar Süresinde Tarafların Yükümlülükleri Nelerdir?

Taraflar, ihbar süresi boyunca iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmeye devam eder. Çalışan, işine düzenli şekilde devam ederken işveren de çalışanın ücretini ödemeye devam eder. Çalışan, ihbar süresinde yeni bir iş arama hakkına sahiptir. İş Kanunu’na göre işveren, ihbar süresi içinde çalışanına günlük iki saat iş arama izni vermek zorundadır. Bu izin, çalışanın işten ayrıldıktan sonra mağduriyet yaşamaması için tanınmış bir haktır.

İhbar Süresine Uymamanın Sonuçları Nelerdir?

İş sözleşmesinin ihbar süresine uymadan feshedilmesi, karşı tarafa tazminat yükümlülüğü doğurur. Buna ihbar tazminatı denir. İşveren, çalışana ihbar süresi tanımadan işine son verirse bu süreye ait ücreti peşin olarak ödemek zorundadır. Aynı şekilde çalışan da işverene bildirim süresi vermeden işten ayrılırsa, işverene ihbar süresine denk gelen ücreti ödemekle yükümlüdür. Söz konusu düzenleme, iş ilişkisinin karşılıklı haklara dayalı biçimde sonlandırılmasını sağlar.

İhbar Süresi ile Deneme Süresi Arasındaki Fark Nedir?

Deneme süresi, iş sözleşmesinin başlangıcında belirlenen kısa bir dönemdir. Bu dönemde taraflar, iş ilişkisinin devam edip etmeyeceğine karar verir ve iş sözleşmesini ihbar süresine gerek olmadan feshedebilir. İş sözleşmesinin deneme süresi sona erdikten sonra sonlandırılması durumunda, ihbar süresine uyulması zorunludur. Yani deneme süresi bitmiş bir iş ilişkisi, ihbar süresi kuralına tabidir.

Tatil Günleri İhbar Süresini Etkiler mi?

İhbar süresi hesaplanırken hafta tatili ve resmi tatil günleri de sürenin içine dahil edilir. Ancak bu günlerde işçinin fiilen çalışması beklenmez. Süre yalnızca takvim günleri üzerinden hesaplanır. Örneğin, çalışan dört haftalık ihbar süresine sahipse bu sürenin içinde hafta sonları da yer alır. Tatil günleri, ihbar süresinin kesintisiz şekilde işlemesini sağlar.

İstifa Durumunda İhbar Süresi Olur mu?

İhbar süresi yalnızca işverenin işten çıkarması hâlinde değil, çalışanın istifası durumunda da geçerlidir. Çalışan, işten ayrılmak istediğinde bu durumu işverene yazılı olarak bildirmeli ve ihbar süresine uygun şekilde çalışmaya devam etmelidir. Bu süre boyunca görevlerini yerine getirmelidir. İşveren, çalışanın yerine yeni bir çalışan bulmak için ihbar süresini kullanır. Çalışan ihbar süresine uymadan işten ayrılırsa işverene ihbar tazminatı ödemek zorunda kalır.

İhbar Süresi Sırasında İşçinin İş Arama Hakkı Ne Kadar?

İş Kanunu’na göre çalışan, ihbar süresi içinde günlük iki saat iş arama izni kullanabilir. Bu izni ister günün başında ister sonunda toplu olarak kullanabilir. Kullanmak istemezse işveren bu sürenin ücretini çalışana ödemek zorundadır. İşverenin iş arama iznini engellemesi veya çalışanı bu sürelerde çalıştırması durumunda, çalışan sürelere ait ücreti fazlasıyla talep edebilir. İş arama hakkı, ihbar süresinin çalışan lehine koruyucu yönlerinden biridir.

İhbar Süresi Ne Zaman Bitmiş Sayılır?

İhbar süresi, bildirim süresinin tamamlanmasıyla sona erer. Bu süre sonunda taraflar arasındaki iş ilişkisi yasal olarak biter. Örneğin, işveren 1 Eylül’de çalışanına dört haftalık ihbar süresiyle işten çıkış bildiriminde bulunmuşsa sözleşme 29 Eylül’de sona erer. Bu tarihten sonra çalışanın işyerine gelme yükümlülüğü kalmaz. İhbar süresinin sona ermesiyle birlikte tarafların hak ve borçları yasal çerçevede son bulur.

İhbar Süresi Uygulamasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

İhbar süresi tarafların karşılıklı sorumluluk içinde hareket etmesini gerektirir. Bildirimlerin yazılı yapılması, tarihlerin doğru hesaplanması ve belgelerin saklanması gerekir. İhbar süresi dolmadan işten ayrılmak veya çalışanı işten çıkarmak yasal hak kayıplarına neden olabilir. İş sözleşmesi feshedilmeden önce bildirim yapılması, çalışan ve işveren açısından güvenli bir geçiş süreci sağlar.

İhbar süresi, iş hayatındaki tarafların iş ilişkisini mağduriyet yaşamadan sonlandırabilmesi için belirlenmiştir. Bu süreç, işverenin faaliyetlerinin aksamadan devam etmesini ve çalışanın yeni bir iş bulabilmesini sağlar. Uygulamada ihbar süresi, iş hayatında düzeni koruyan ve tarafların karşılıklı haklarını güvence altına alan en önemli kavramlardan biridir.