Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayımlanan yeni yönetmelikle birlikte teknoloji ve yenilik odaklı girişimlerin tanımlanması, desteklenmesi ve belge ile tescillenmesi için önemli bir adım atıldı. Bu kapsamda hayata geçirilen Teknogirişim Rozeti, yenilikçi ve ölçeklenebilir iş modellerine sahip girişimlerin kamu tarafından tanınmasını sağlayan resmî bir belgedir. Hem yerli girişimcilerin bilinirliğini artırmakta hem de bu girişimlerin kamu desteklerinden daha etkin yararlanabilmelerine imkân tanımaktadır.
Teknogirişim Rozeti, adını aldığı “Teknogirişim” kavramından hareketle teknolojik tabanlı, yenilik içeren ve ulusal kalkınmaya katkı sağlama potansiyeline sahip girişimleri tanımlamak üzere yürürlüğe alınmıştır. Yönetmelik, belgenin sağlayacağı faydaların yanı sıra kimlerin bu rozeti alabileceğini ve hangi şartları taşıması gerektiğini ayrıntılı olarak tanımlamaktadır.
İçindekiler
Teknoloji ve Yenilik Odaklı Girişimlerin Belirlenmesi ve Belgelendirilmesinde Aranan Şartlar Nelerdir?
Teknogirişim Rozeti için başvuru yapacak bir girişimin taşıması gereken temel kriterler belirli bir yapıya dayanmaktadır. Buna göre başvuru sahibi olan işletmenin Türkiye’de kurulmuş bir şahıs şirketi ya da sermaye şirketi statüsünde faaliyet gösteriyor olması gerekir. Ayrıca ilgili işletmenin KOBİ vasfını taşıması ve bağımsız işletme statüsüne sahip olması da sağlanması gereken şartlar arasındadır.
Rozet için yapılan uygunluk değerlendirmesinde, işletmenin teknoloji ve yenilik odaklı bir iş modeli ile faaliyet gösterip göstermediği, bu modelin ölçeklenebilir olup olmadığı ve girişimin kurulmuş olmasından itibaren en fazla 15 yıl geçmiş olması gibi unsurlar dikkate alınır. Sıralanan genel şartlara ek olarak girişimin daha önce alınmış kamu destekleri, Ar-Ge kapasitesi, pazara sunduğu yenilikçi ürün ya da hizmetler de belge verilmesinde etkili olmaktadır.
Bazı alanlar ise doğrudan kapsam dışı bırakılmıştır. Tütün ve alkol üretimi, bahis ve kumar faaliyetleri, siyasi veya etnik temelli girişimler ile yalnızca gayrimenkul yatırımına dayanan işletmeler teknogirişim rozetinden faydalanamaz. Bu durum, belgelendirme sisteminin sadece toplumsal ve ekonomik fayda üreten, yenilik odaklı ve teknolojiye dayalı girişimleri hedeflediğini göstermektedir.
Teknogirişim Rozeti Nasıl Alınır?
Rozet almak isteyen girişimler için başvuru süreci, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından sunulan sistem üzerinden gerçekleştirilir. Girişimler, belirlenen dijital platform üzerinden form doldurarak başvuru yapar. Bu aşamada şirket bilgileri, iş modeli, teknolojik altyapı, varsa alınmış kamu destekleri ve projelerle ilgili belgeler sunulur. Belgelerin eksiksiz ve doğruluğu teyit edilerek yüklenmesi gerekir. Başvuru belgelerinde eksiklik olması durumunda, girişime 90 gün süre tanınır. Bu süre içinde eksikler tamamlanmazsa başvuru iptal edilir.
Başvuru yapan girişimlerin durumu iki farklı şekilde değerlendirilir. Son üc yıl içinde Teknoloji Geliştirme Bölgesi’ne kabul edilmiş, TEKMER ya da TÜBİTAK BİGG programından destek almış olan firmalar, doğrudan belgeye hak kazanabilir. Bu girişimler için ek bir değerlendirme süreci gerekmez.
Bu kriterleri karşılamayan diğer girişimler, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yetkilendirilen komite tarafından değerlendirilir. Yetkili komite, firmanın Ar-Ge yeterliliğini, teknolojik derinliğini, ürün ya da hizmetlerinin yenilikçiliğini ve ekonomik katkı potansiyelini detaylı olarak inceler. Komitenin olumlu değerlendirmesi sonucunda girişime rozet verilir.
Girişim sahipleri, olumsuz değerlendirme durumunda 15 iş günü içinde itiraz edebilir. İtiraz sonrasında yeni bir inceleme yapılabilir. Ret alan girişimler, 6 ay sonra tekrar başvuru yapma hakkına sahiptir. Bu durum, girişimlere gelişim fırsatı ve rozet için yeniden değerlendirilme şansı verir.
Teknogirişim Rozeti, verildiği tarihten itibaren 3 yıl süreyle geçerlidir. Bu sürenin sonunda, girişim yeniden değerlendirme için başvuru yapabilir. Rozet süresi devam ederken girişimin ortaklık yapısında %10’dan fazla bir değişiklik olması veya temel iş modelinde farklılıklar oluşması durumunda, bu değişikliklerin 90 gün içinde Bakanlığa bildirilmesi zorunludur.
Teknogirişim Rozeti Alabilme Şartları
Teknogirişim Rozeti almak isteyen girişimlerin sağlaması gereken şartlar net ve yasal olarak belirlenmiştir. İlk olarak işletmenin Türkiye’de kurulmuş olması ve şahıs ya da sermaye şirketi statüsünde faaliyet göstermesi gerekir. Şirketin KOBİ tanımına uygun olması ve bağımsız işletme niteliğini taşıması da temel şartlar arasındadır.
Rozete hak kazanacak şirketlerin kuruldukları tarihten itibaren 15 yılı geçmemiş olması şartı da bulunmaktadır. Söz konusu süre şartının nedeni, daha çok erken aşamada ve büyümekte olan girişimlerin desteklenmesinin hedeflenmesidir. İşletmenin sunduğu ürün ya da hizmetin teknolojik ve yenilikçi özellikler taşıması, bunun ölçeklenebilir bir iş modeliyle sunulması da zorunludur.
Ek olarak girişimin son üc yıl içinde Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde yer almış olması, TEKMER tarafından desteklenmesi ya da TÜBİTAK BİGG veya BiGG Yatırım programları kapsamında destek almış olması gibi durumlar, girişimin doğrudan değerlendirme kapsamına girmesini sağlar.
Bu koşulları doğrudan taşımayan işletmeler ise komite değerlendirmesine tabi tutulur. Komite değerlendirmesi sürecinde, işletmenin Ar-Ge yetkinliği, teknolojik altyapısı, pazar etkisi ve ulusal kalkınmaya potansiyel katkısı gibi kriterler esas alınır.
Teknogirişim Rozeti; yenilik odaklı, teknolojiye dayanan ve ekonomik değer yaratma kapasitesi olan girişimlerin hem yerel hem de ulusal düzeyde desteklenmesini ve tanınmasını sağlayan stratejik bir belgedir. Belge, sadece prestijli bir unvan sunmakla kalmaz; girişimlere kamu destekleri, yatırım görüşmeleri ve sektörel tanınırlık gibi pek çok alanda somut fayda sağlar.