Bileşik Getiri Nedir? Bileşik Getiri Hesaplama
Yatırımcılar herhangi bir finansal yatırımın değerlendirmesini ya da bu yatırım sonrası elde edilen performansın analizini mutlaka yapmalıdırlar. Bu doğrultuda sıklıkla bileşik getiri kavramı kullanılır ve yapılan yatırımın faizinden elde edilen getiriyi ve sermayenin kazancını belirleyen bir hesaplama yönteminden faydalanılır.
Bileşik getiri hesaplama yöntemi sayesinde yatırım gerçekleştirilmeden önceki mevcut değeriyle sonrasında elde edilen kazanç arasındaki büyüme oranını kolayca ölçmek mümkündür. Bu ölçümü yapmak, yatırımın gerçek performansını görmeye yardımcı olur. Ayrıca yatırım yaparken faizin ne kadar arttığını ve sermayenin artışını görme imkanı verir.
Bir yatırımın toplam getirisinin yıllık oranı, bileşik getiri olarak tanımlanır. Yatırımın sağladığı kârın yıllık oranını gösteren bileşik getiri sayesinde, yatırımın yatırımcının katılım süreci boyunca sağladığı toplam getiri oranı görülebilir. Yatırımcıların katılım süresi boyunca elde edebileceği toplam getiriyi tahmin etmeye yardımcı olması nedeniyle bileşik getiri çok önemlidir.
Bileşik Getiri Hesaplama
Yatırımcılar yatırım yaparken pek çok farklı noktaya dikkat etmelidir. Bu noktalardan herhangi biri gözden kaçırılırsa birtakım sorunlar yaşanması olasıdır. Bu durum aynı zamanda yatırıma başlama aşaması kadar sonrası açısından da önemlidir. Yatırımdan ne kadar kazanç elde edileceği veya diğer kâr – zarar durumları hesaplanmalı, bu sayede yatırımın potansiyeli değerlendirilmelidir. Bileşik getiri kavramı ise yatırım potansiyelini değerlendirme amacıyla kullanılabilecek yöntemlerin başında gelir.
Bileşik getiri hesaplama amacıyla kullanılan matematiksel bir formül vardır. Bu formül sonucunda net bir şekilde sonuç elde etmek mümkündür. Bunun için formülde gereken yerlere gerekli değerler yerleştirilmesi yeterlidir. Hesaplama işleminin ardından yatırım süresi boyunca faiz kazancı ve değer artışı bilgilerine ulaşılabilir.
Yatırımlar belirli bir süre için yapılmakta olup bu süre içerisinde elde edilen kazanç bileşik getiriyle ifade edilir. Bileşik getiri, yapılan yatırım sonucu elde edilen faiz kazancını, aynı zamanda sermayenin kazancını belirtme özelliğine sahiptir. Yatırım yapmak için başlangıçta belirli bir sermaye ayrılır. Bileşik getiri hesaplaması yapılarak bu sermayeyle birlikte elde edilen kazanç ve yatırımın sağladığı tüm getirileri hesaplamak mümkündür. Böylece, yatırım süresi boyunca toplam kazanç ve yatırımın sağladığı avantajlar doğru bir şekilde değerlendirilebilir.
Bileşik getiri hesaplanırken dönemsel faiz ya da getiri oranları mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Dönem sonlarında yapılan yatırımın mevcut değeriyle bir önceki döneme ait kazanç da eklenerek her dönem elde edilen kârın katlanmasıyla yatırımın son değeri artırılabilir. Yatırım süresi boyunca ne kadar yol katedildiği net ve gerçekçi bir şekilde görülebilir. Özellikle uzun vadeli bir yatırım planlaması yapılıyorsa ya da uzun vadeli bir yatırımın içinde bulunuluyorsa, bu süreç sonunda elde edilenleri görmek ve en doğru değerlendirmeyi yapmak için bileşik getiri hesaplamasından faydalanılabilir.
Bileşik getiri hesaplamak için kullanılacak formül;
[Anapara*(1+Yıllık Faiz / Dönem Sayısı)Dönem Sayısı] – Anapara şeklindedir.
1000 TL %24 faiz oranıyla ve 3 aylık dönemlerle toplam 1 yıl boyunca vadeli mevduatta tutulduğunda elde edilecek bileşik getiri şu şekilde hesaplanır:
[1000 TL * (1+%24/4)4]- 1000 = 262,5 TL
Yatırımlarda Bileşik Getiri Neden Önemlidir?
Bileşik getiri, zaman içindeki getiri potansiyelini daha doğru bir şekilde yansıttığından yatırımlarda son derece önemli bir kavramdır. Bileşik getiri, yatırımın kazandırdığı getiri yeniden yatırıma dönüştürülünce ortaya çıkar. Bu süreçte, her dönemde elde edilen getiri, sonraki dönemlerde daha yüksek bir temel üzerinden hesaplanmaktadır.
Örneğin, yıllık %10 bileşik getiri elde eden bir yatırım yaptığınızı varsayalım. İlk yılın sonunda 100 birimlik bir yatırımınız varsa, ikinci yılın sonunda bu 110 birim olacaktır. (100 birim ana para + %10 getiri). Üçüncü yılın sonunda ise, ikinci yılın sonundaki 110 birime %10 getiri eklenerek 121 birim olur. Zamanla, bu küçük getiri oranları büyüyerek katlanacak ve yatırımınızın büyümesini hızlandıran bir unsur hâline gelecektir.
Diğer yandan bileşik getiri, uzun vadeli yatırımlarda son derece önemli bir etkiye sahiptir. Çünkü, uzun süreli yatırımlarda düzenli getiriler, yatırımın büyüklüğünü artıran önemli faktörlerden biridir. Bu yüzden, pek çok yatırımcı genellikle uzun vadeli hedeflerine erişmek için bileşik getiriyi göz önünde bulundurmaktadır. Sonuç itibarıyla bileşik getiri, yatırım portföylerini büyütmek ve zaman içinde daha fazla kazanç elde etmek isteyen yatırımcılar açısından çok önemli bir faktör olma özelliğine sahiptir.
Yatırım yaparken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, bileşik getirinin gücünü zaman içinde göstereceğidir. Bu nedenle, uzun vadeli yatırımlar, getirileri büyütmeyi sağlayan etkili yöntemlerden biridir. Yatırıma düzenli olarak katkıda bulunmak, bileşik getirinin etkisinin artmasına yardımcı olabilir. Özellikle, emeklilik fonları gibi uzun vadeli tasarruflar söz konusu olduğunda düzenli katkı çok daha önemli bir hâle gelmektedir.
Faiz, yatırım ya da temettü geliri elde edildiğinde bunların yeniden yatırıma dönüştürülmesi, gelecekteki getirilerin artmasını sağlayacaktır. Böylece, ana paranın yanı sıra kazanılan getirilerin de getiri sağlaması söz konusu olur. Yatırım miktarı artınca yatırım portföyü çeşitlendirilebilir, farklı varlık sınıflarına ve endüstrilere yayılarak risk dağıtılabilir. Buna bağlı olarak uzun vadeli kazançlar artırılabilir.