Doğum yardımı, Türk vatandaşları ve mavi kart sahiplerine verilen bir yardımdır. Anne ya da baba veya her ikisi de Türk vatandaşı ya da mavi kart sahibi olduğu durumlarda doğum yardımı verilir. 15.05.2015 tarihinde ve sonrasında gerçekleşen canlı doğumlar için doğum yardımı verilir. Bu tarihten önce doğan çocuklar içinse doğum yardımı verilmez. Ödeme miktarına esas çocuk sırasının tespitinde diğer bir deyişle yeni doğan çocuğun kaçıncı çocuk olduğunun belirlenmesinde ise 15.01.2015 tarihinden önce doğan çocuklar da sayılmaktadır.
Doğum yardımı, çocuğun kimliğinin çıkarılması esnasından devlet tarafından anneye yapılmaktadır. Yeni çocuk parası ve doğum yardımının aylık tutarı 2025 yılında artmış olup 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren geçerlidir. Bu kapsamda yeni doğacak ilk çocuk için verilen tek seferlik doğum yardımcı 5.000 TL’ye yükseltilmiştir. İkinci çocuk için her ay 1.500 TL, üçüncü ve sonraki çocuklar için her ay 5.000 TL olacak şekilde çocuk yardımları devreye sokulmuştur. Yeni doğacak ikinci ve sonraki çocuklar için herhangi bir şart gözetilmeksizin verilecek çocuk yardımları her ay annenin hesabına yatırılacaktır.
İçindekiler
Doğum Yardımı Başvurusu Nasıl Yapılır?
Doğum yardımı başvurusu, canlı doğum gerçekleştikten sonra çocuğun Kimlik Paylaşım Sistemi’ne (KPS) kayıt işlemi ilgili nüfus müdürlüğüne yapıldıktan sonra yapılır. Doğum Yardımı Başvuru Dilekçesi eksiksiz bir şekilde doldurulur ve imzalanır. Şahsen, iadeli taahhütlü posta ya da kargo yoluyla Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri ya da Sosyal Hizmetler Merkezlerine başvuruda bulunulabilir.
Hizmet alımı yoluyla istihdam edilenler de dâhil olmak üzere her ne statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşları tarafından istihdam edilen personel çalıştığı kuruma başvuruda bulunur. Yurtdışında yaşayanların başvuruları ise Büyükelçilik ve Konsolosluklar tarafından alınır. Yurtdışında yaşayanlar Türkiye’de bulunduğu takdirde herhangi bir Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ya da Sosyal Hizmet Merkezi’ne başvurmalıdır.
Doğum yardımı ödemeleri, yapılan başvurunun Doğum Yardımı Sistemine (DYS) girildiği ayı takip eden ay içinde hak sahipleri tarafından PTT şubelerinden çekilebilir.
Evlat Edinilen Çocuk İçin Doğum Yardımı Alınır mı?
Kişi 15.05.2015 tarihi ve sonrasında doğan çocuğu evlat edinmiş olup evlat edinilen çocuktan önce bir doğum yardımı alındıysa kişiye yeniden ödeme yapılması söz konusu değildir. Doğum Yardım Sistemi’nde görüleceği üzere evlat edinmeden önce doğum yardımı alınmadıysa, başvuru yapılması durumunda evlat edinilen çocuk için de doğum yardımından yararlanılması mümkün olabilir. Evlat edinilen çocuk için ayrıca ödeme yapılması söz konusu olmaz.
Evlat edinilen çocuklar için ayrıca ödeme yapılmasa da ödeme miktarının belirlenmesi sürecinde dikkate alınmaktadır. Yani ödeme yapılırken esas çocuk sırasının tespit edilmesinde evlat edinilen çocuklar da dikkate alınır. 15.05.2015 tarihinden önce çocuk evlat edinilmesi ve 15.05.2015 tarihinden sonra bir çocuk doğması durumunda yeni doğan çocuk için de doğum yardımından faydalanılması mümkündür. Yeni doğan çocuk, evlat edinilen çocuk dışında ailenin ilk çocuğu olsa bile evlat edinilen çocuk ilk çocuk, yeni doğam çocuk ikinci çocuk olarak sayılır.
2025 Doğum Ödemeleri
Ocak ayında yeni asgari ücretin belirlenmesiyle birlikte doğum parası, doğum yardımı ve emzirme ödemeği gibi ödemeler ile ilgili güncellemeler de gerçekleşti. Böylece Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sigortalı çalışanlarla hak sahiplerine verilecek ödenekler belirlendi.
Hastalanan çalışanlar için verilen ve rapor parası olarak adlandırılan geçici iş göremezlik ödenekleri de yeni yılda zamlı olarak ödenecek olup en düşük iş göremezlik ödeneği yatarak tedavilerde günlük asgari ücretin yarısından, ayakta tedavilerdeyse günlük asgari ücretin 2/3’ünden az olamamaktadır. Asgari ücretin 1 Ocak 2025 itibarıyla brüt 26.005,50 TL’ye yükseltilmesi sonucu günlük asgari ücret 866,85 TL olmuştur.
Doğum parası, sigortalı çalışan annelere doğum öncesi ve sonrası toplam olarak 112 gün için ödenir. Annenin son 12 aylık brüt kazancı üzerinden hesaplanmakta olup günlük kazancın üçte ikisidir. İkiz ya da üçüz gibi çoğul gebelik varsa doğum öncesi izne fazladan 2 hafta eklenmesi kaydıyla en çok 126 gü olabilir.
Asgari ücretle çalışan bir anne için 2025 yılında toplam doğum parası ödemesi yaklaşık 64.264 TL olarak hesaplanır. Paranın yatıp yatmadığına ilişkin kontrol ise turkiye.gov.tr adresinden yapılabilir. Para, annenin adına açılan Ziraat Bankası hesabına, doğum izninin bitmesinden sonra yatırılır veya başvuruda bulunan kişi PTT şubelerinden çekebilir.
Bununla birlikte yeni doğacak ilk çocuk için verilen tek seferlik doğum yardımı 5.000 TL’ye yükseltildi. İkinci çocuk için her yıl 1.500 TL, üçüncü ve sonraki çocuklar için her ay 5.000 TL olmak üzere çocuk yardımları devreye alındı.
1 Ocak 2025 tarihinden itibaren doğan çocuklar için ailelere maddi yardım desteği sağlanmakta olup yeni düzenleme kapsamında her doğum için farklı miktarlarda nakdi yardım annenin hesabına yatırılacaktır. Ödemeler, annenin çalışıp çalışmadığından bağımsız olarak canlı doğum gerçekleştiren tüm annelere verilecektir. Doğum yardımı için başvuru Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlükleri’ne ya da sosyal hizmet merkezlerine yapılabilmektedir. Düzenlemenin amacı, ailelerin çocuk bakımı konusundaki maddi yükünü hafifletmek ve çocuk sahibi olmayı teşvik etmektir.
