E-Arşiv Fatura Nasıl İptal Edilir?

E-ticaretin çok büyük bir pazar haline gelmesi ile internet üzerinden yapılan alışverişler giderek artmaktadır. İnternet üzerinden yapılan her satıştan sonra fatura kesilmesi bir zorunluluktur. Faturalar yapılan alışverişe ilişkin tüm detayları içerirler. Faturalarda satın alınan mal ya da hizmet, satıcı ve alıcı iletişim bilgileri başta olmak üzere birçok bilgi yer alır. Bu bilgiler herhangi bir olumsuz durumla karşılaşıldığında kullanılması amacıyla faturaya eklenmekte olup bu durumda fatura yapılan alışveriş için resmi bir kanıt özelliği taşır. 

Faturanın elektronik versiyonuna e-fatura adı verilmektedir. Faturalar günümüzde kullanılan teknoloji sayesinde e-fatura ve e-arşiv uygulamaları aracılığıyla elektronik ortamda oluşturulup kolaylıkla saklanmaktadır. Sürecin elektronik olarak ilerlemesinin yan sıra e-fatura birçok açıdan da oldukça avantajlıdır.

E-Fatura İptali

E-faturaların yanlış gönderilmesi durumunda iptali gerekebilir. Ancak e-faturanın iptal şekli kullanılan fatura türüne göre değişiklik gösterir. Diğer bir deyişle ticari e-fatura iptali ve temel e-fatura iptali işlemleri farklılık gösterebilir. 

E-faturalar faturayı gönderen kişi ya da kurum tarafından iptal edilememektedir. E-faturanın iptal edilebilmesi için faturanın gönderildiği kişinin ya da kurumun e-faturayı reddetmesi gerekir. Alıcı e-faturayı reddettikten sonra e-fatura iptali sistem üzerinden kolaylıkla yapılabilir.

GİB E-Fatura İptali

GİB yani Gelir İdaresi Başkanlığı e-fatura ve e-arşiv faturalarının oluşturulmasıya birlikte e-fatura gibi işlemleri denetler. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın e-fatura ve e-arşiv fatura iptallerini kolaylaştıran sistemleri bulunmaktadır. Gelir İdaresi Başkanlığı’na ait olan E-Fatura İptal Portalı üzerinden genellikle e-faturaların iptali kolay bir şekilde gerçekleştirilebilmektedir.

Temel E-Fatura Nasıl İptal Edilir?

Alıcının temel e-faturayı reddetme seçeneği yoktur. Ve gönderici tarafından alıcıya direkt ulaşabilmesi için gönderilirler. Bu nedenle temel e-fatura iptali diğer e-fatura iptal işlemlerinden farklılık gösterir. Temel e-faturaların iptal edilebilmesi için;

• E-fatura iptal işlemlerinin yapılabilmesi için Gelir İdaresi Başkanlığı’nın yayınlamış olduğu E-Fatura İptal Portalı’na giriş yapılır.
• Faturayı gönderen taraf, fatura numarasını ve faturanın toplam tutarını belgeleyerek imzalar.
• Göndericinin oluşturduğu bu belge alıcı tarafa iptal talebi olarak ulaşır.
• Alıcının bu talebi onaylaması gerekmektedir. Eğer alıcı iptal talebini onaylarsa e-fatura iptal edilmiş olur. İptalin gerçekleşip gerçekleşmediği E-Fatura İptal Portalı üzerinden görüntülenebilmektedir.
• Alıcı iptal talebini onaylamazsa e-fatura iptal edilmez ve geçerliliğini korumaya devam eder.

Ticari E-Fatura Nasıl İptal Edilir?

Alıcı ticari e-faturayı reddetme, kabul etme ya da iptal etme imkanına sahiptir. Daha çok ticari alışverişlerde kullanılan ticari e-faturaların iptal edilebilmesi için alıcı tarafın 8 gün süresi vardır. Alıcı taraf 8 günlük süre içerisinde ticari e-faturayı iptal edebilir. Eğer alıcı iptal etmezse geçerliliğini korumaya devam eder. Ticari e-faturaların iptali için alıcı taraf faturayı gönderen tarafa fatura iptal talebini içeren bir yazı iletir. Bu yazının gönderilmesinin ardından alıcı ve gönderici tarafın anlaşmasıyla ticari e-faturanın iptali gerçekleşir.

E-Arşiv Fatura Nasıl İptal Edilir?

E-arşiv fatura Vergi Usul Kanunu’na göre kağıt üzerinde düzenlenmesi ve ibraz edilmesi gereken matbu faturanın, 433 numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği gereklerine uygun olacak şekilde elektronik ortamda düzenlenmesi, 2.nüshasının elektronik ortamda muhafaza ve edilmesini sağlayan bir e-dönüşüm uygulaması olma özelliğine sahiptir. Bu uygulamadan yararlanılabilmesi için 397 numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde bulunan ibare gereği e-fatura uygulamasına kayıt olunması zorunludur.

Hayatı çok daha pratik bir hale getiren e-fatura ve e-arşiv fatura Vergi Usul Kanunu’na göre aynen matbu fatura gibi yasal olup itiraz süresi, iptali ve iadesi açısından da matbu fatura ile benzerlik göstermektedir. Vergi Usul Kanunu’nda ve Türk Ticaret Kanunu’nda matbu fatura için belirlenen hükümler aynı şekilde e-fatura ve e-arşiv fatura için de geçerli bulunmaktadır.

E-arşiv faturalarının 7 gün içerisinde iptal edilmesi gerekmektedir. Alıcı ve satıcı taraf e-arşiv faturayı 7 gün içerisinde iptal edebilmektedir. Bu sürenin aşılması ve faturanın iptal edilmediği durumlarda yeni bir fatura oluşturulması ve müşteriye gönderilmesi söz konusu olabilir.

Göndericinin kendi düzenlemiş olduğu e-arşiv faturasını iptal etmesi için ilk olarak “Düzenlenen Belgeler” sekmesini seçmesi gerekir. Ardından açılan ekranda söz konusu belgenin tarihini içerecek şekilde tarih aralıklı sorgulama yapılmalı ve ilgili belge seçilerek “İptal Talebi Oluştur” butonuna tıklanmalıdır. “İptal Gerekçesi” kısmına gerekli açıklamalar yapılmalı, “Uyarıyı Okudum” kutucuğu işaretlenmelidir. Bundan sonra “İptal Talebi Oluştur” butonu aktif hale gelir. Buton onaylandıktan sonra “İptal Talebiniz Başarıyla Oluşturulmuştur” uyarısı çıkar ve iptal talebi oluşturulan belge ile ilgili olarak talep alıcının sistemine ulaşmış olur.

Yurt dışına düzenlenen faturalarda karşı tarafın onaylaması gibi bir durum söz konusu olmadığından ayrıca bir işlem yapılması gerekli değildir. Ancak yurt içine kesilen faturalarda karşı tarafın sistemden kendi adına kesilen faturaları reddetmesiyle işlem sonuçlanır. Bu nedenle;

• Yurt içinde göndericinin gönderdiği e-arşiv faturaya alıcı tarafından sistem üzerinden ret yanıtı verilebilir, 
• Göndericinin ise kestiği faturalarda karşı tarafın kabul edip etmediğini ya da itiraz edip etmediğini sistem üzerinden kontrol etmesi gerekmektedir.