Bir işletmenin doğru bir şekilde gelir-gider yönetimini gerçekleştirebilmesi için Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler hakkındaki tüm detaylara hakim olunması bir zorunluluktur. Çünkü işletme sahipleri şirket harcamalarından hangilerinin gider olarak gösterilebileceğini hangilerininse gider olarak gösterilemeyeceğini bilmek zorundadırlar. Bu doğru gelir-gider yönetimi yapılabilmesinin yanı sıra ticari kazancın tespit edilebilmesi aşamasında da önemlidir. Çünkü hangi giderlerin kazançtan düşülebileceği hangilerinin vergi matrahı tespitinde kazançtan düşülemeyeceğinin bilinmesi gerekmektedir.
Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler konusundaki takiplerin gerçekleştirilebilmesi için gelir vergisi mükellefleri 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Gelir Vergisi Kanunu kapsamındaki “Gider Kabul Edilmeyen Ödemeler” ve “İndirilecek Giderler” maddelerini incelemelidir. Kurumlar Vergisi mükellefleri ek olarak Kurumlar Vergisi Kanunu kapsamında “Diğer İndirimler” ve “Kabul Edilmeyen İndirimler” maddelerini göz önünde bulundurmalıdır.
Bununla birlikte şirketin türü, hacmi ve faaliyet alanına göre bu noktalarda bazı değişiklikler söz konusu olabilmektedir.
İçindekiler
Gelir Vergisi Kanunu’na Göre Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler (KKEG) Hangileridir?
- Girişimcinin, eşinin ve çocuklarının firmadan çektikleri nakit paralar ile aldıkları değerler,
- Girişimcinin kendisine, eşine ve çocuklarına ödenen aylık, ücret, ikramiye, tazminat gibi ücretlerin tamamı,
- Girişimcinin koymuş olduğu sermaye için işlenecek faizler,
- Girişimcinin eşinin ve çocuklarının cari hesaplar ya da farklı biçimlerde bulunan alacakları üzerinden yürütülecek olan faizler,
- (Ek: 28/03/2007 – 5615/3 md.) Bahsi geçen fıkranın 1 ve 4 numaralı bentlerinde yazılmış olan işlemlerin haricinde olmak üzere; teşebbüs sahibinin, ilişkili kişilerle emsale uygunluk ilkesine aykırı olmak üzere tespit edilen bedeller ya da fiyatlar üzerinden hizmet ya da mal alım ya da satımında bulunması durumunda, emsallere uygun bedeller ya da fiyatlarla teşebbüs sahibince uygulanmış bedeller ya da fiyatlar arasındaki işletme aleyhine oluşan fark işletmeden çekilmiş sayılmaktadır,
- Teşebbüs sahibinin eşinin ve üçüncü derece de dahil olmak üzere akrabalarıyla ve kayın hısımlarıyla ortağı olduğu şirketler, bu şirketlerin ortakları, şirketlerin idaresi, denetimi ya da sermayesi bakımından kontrolü altında yer alan diğer şirketler ilişkili kişi olarak kabul edilir. Bu bent uygulaması kapsamında imalat ve inşaat, ödünç para alınması ya da verilmesi, kiralama ya da kiraya verme, ücret, ikramiye ve benzeri ödemeleri gerektiren işlemler, her hâl ve şartta hizmet ya da mal alımı veya satımı olarak değerlendirilmektedir. İşletmeden çekilmiş sayılan farklar, ilişki kişinin beyan ettiği gelir ya da kurumlar vergisi matrahı belirlenirken dikkate alındıysa ilişkili kişinin vergilendirme işlemleri buna göre yeniden düzeltilir. Bu maddede yer almayan hususlar bakımından ilişkili kişiler ve bu kişilerle yapılan işlemler 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 13.maddesi hükmü kapsamındadır,
- Teşebbüs sahibinin işlediği suçlar nedeniyle oluşan tazminatlar, vergi ve para cezaları,
- Her tür alkol, alkollü içki, tütün, tütün mamullerine ilişkin ilan ve reklam giderleri,
- Kiralama yoluyla edinilmiş olan ya da işletmede kayıtlı bulunan yat, tekne, kotra, sürat teknesi gibi motorlu deniz, helikopter, uçak gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili bulunmayanlara ait giderler ve amortismanlar,
- Basın yoluyla işlenmiş olan fiillerden ya da radyo ve televizyon yayınlarından doğacak olan maddi ve manevi zararlara ilişkin olarak ödenen tazminat giderleri,
- Kullanılmakta olan yabancı kaynaklar öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak kaydıyla, yatırımın maliyetine eklenmiş olanlar hariç, işletmede kullanılmakta olan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, vade farklı, komisyon, kâr payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılmakta olan gider ve maliyet unsurlarının toplamının %10’unu aşmamak kaydıyla Cumhurbaşkanı tarafından kararlaştırılan kısmı. (3) Belirlenecek olan oranın sektörler itibarıyla farklılaştırılmasında Cumhurbaşkanı, bendin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesinde ise Maliye Bakanlığı yetkilidir,
- Tüm bunlara ilaveten belgelendirilemeyen gelirler.
Kurumlar Vergisi Kanunu’na Göre Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler (KKEG) Hangileridir?
- Öz sermayeden ödenen veya hesaplanan faizler,
- Örtülü sermayeden ödenen veya hesaplanan faiz, kur farkları ve benzer masraflar,
- Kurumlar vergisi, para, vergi ve gecikme cezalarının tümü ayrıca gecikme zamları,
- Ayrılan yedek akçeler,
- Menkul kıymetlerin itibari bedellerinin altında satılmasından kaynaklanan zararlar ve bunlarla ilgili ödenen zararlar,
- Transfer fiyatlandırması aracılığıyla örtülü şekilde dağıtılan gelirler,
- Kurumların kendilerinin, hissedarlarının, yöneticilerinin ve personelinin cürümlerinden kaynaklanan tazminat giderleri,
- Basın aracılığıyla işlenen suçlardan ötürü tazmin edilen tazminat giderleri,
- Bazı taşıtlarla ilgili amortismanlar ve giderler. Kiralama yoluyla ya da firmaya ait bulunan bazı motorlu deniz taşıtlarının yanı sıra uçak, helikopter gibi hava araçlarından işletmenin asıl faaliyet alanı ile ilgili olmayanlara ait giderler ve amortismanlar,
- Yönetim kurulu başkanına ve üyelerine verilen temettü ikramiyeleri,
- Finansman gider sınırlaması uygulaması,
- Yasal koşullara uygun olmayan yardımlar ve bağışlar,
- Her tür alkol, alkollü içki, tütün, tütün mamullerine ilişkin ilan ve reklam giderleri,
- Tüm bunlara ilaveten belgelendirilemeyen gelirler.