2024 Binek Otomobillerde Gider Kısıtlaması

Binek araç gider kısıtlaması, ülkemiz vergi kanunlarında yer alan bir düzenleme olup çoğunlukla şirketlerin iş amacıyla kullandığı binek araçlarından kaynaklanan giderlerin vergilendirilmesi amacıyla uygulanır. Binek otomobillerde gider kısıtlamasının amacı, işverenlerin çalışanlarına sağladığı binek araçlara ait iş dışı kullanımları vergi açısından sınırlandırmaktır. Pek çok ülkede, işverenlerin çalışanlarına tahsis ettiği binek otomobillerin iş dışı kullanımında, aracın değerine ve kullanım süresine bağlı olmak kaydıyla vergilendirilecek bir avantaj sağladığı durumlar söz konusudur. Bu avantaj, işveren tarafından sağlanan aracı çalışanın özel amaçlar için kullanmasından doğar. İş dışı kullanım avantajı, çalışanın maaşının bir tür ek geliri olarak kabul edilerek vergiye tabi tutulur.

Bunların yanı sıra işverenlerin çalışanlara tahsis ettiği binek araçların iş dışı kullanımının belirli bir sınır içerisinde tutulması, binek otomobil gider kısıtlaması nedeniyle gereklidir. Binek otomobillerde gider kısıtlaması her araç özelinde maliyete, değere, motor hacmine ve benzer faktörlere göre değişiklik gösterebilir. İş dışı kullanım belirli bir sınırı aştığında, söz konusu aşım miktarı çalışanın gelirine eklenerek vergilendirilir.

Binek Araç Gider Kısıtlaması Ne Kadar?

2024 yılına adım atmamızla birlikte “Şirket aktifine kayıtlı binek araçların ne kadarlık kısmını gider yazabileceğiz?”, “Kanunen kabul edilmeyen kısım ne kadar?”, “2024 yılında yeni alınacak binek araçlara ne kadar amortisman ayrılabilir?” gibi sorular farklı ölçeklerdeki şirketlerin gündemini meşgul etmeye başladı.

Faaliyetleri kısmen ya da tamamen binek otomobil kiralama ya da bunları çeşitli şekillerde işletme olanların bu amaca yönelik olarak kullandıkları hariç olmak kaydıyla 2024 yılı için;

Kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerin her birine ilişkin aylık kira bedelinin 26.000 TL’ye (KDV hariç) kadar olan kısmı,
Binek otomobillerin iktisabına ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının en fazla 690.000 TL’ye kadar olan kısmı,
Özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedelinin 790.000 TL’ye kadar olan kısmı,
Bahsi geçen vergilerin maliyet bedeline eklendiği ya da binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği durumlarda, amortismana tabi tutarı 1.500.000 TL’yi aşan binek otomobillerin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en çok bu tutarlara isabet eden kısmı gider yazılabilir.

Bu hükümlerin uygulanması sırasında, binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutarların dikkate alınacağı hüküm altına alınmıştır. Buna bağlı olarak, belirtilen tutarları aşan ve amortisman tutarı dahil olmak kaydıyla gider olarak dikkate alınan tutarların kanunen kabul edilmeyen gider olarak değerlendirilmesi gerekir.

Bunun yanı sıra binek otomobil iktisabında gider kısıtlaması uygulaması, 07.12.2019 tarihi dahil olmak kaydıyla bu tarihten itibaren iktisap edilen otomobiller için söz konusu olmaktadır. Bu tarihten önce iktisap olunan binek otomobiller için amortisman/ KDV – ÖTV gider kısıtlaması uygulaması bulunmaz.

GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 324) İlgili Madde

40’ıncı maddesinin birinci fıkrasının;

(1) numaralı bendinde yer alan kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 26.000 TL, gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplam tutarı 690.000 TL,
(7) numaralı bendinde yer alan amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim ve katma değer vergisi hariç 790.000 TL vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 1.500.000 TL.

Binek Araç Nedir?

Özel kullanım amacıyla tasarlanan ve üretilen taşıtlar olan binek araçlar, bireylerin günlük ulaşım gereksinimlerinin karşılanması amacıyla kullanılırlar. Sedan, hatchback ve SUV gibi modelleri bulunan binek araçlar genellikle yolcu taşıma amacıyla üretilirler. Tipik olarak 5 ila 7 yolcu taşıma kapasitesine sahip olan binek araçlar konfor ve güvenlik odaklı tasarımlarıyla dikkat çekerler. Yolcuların rahat seyahat etmesini sağlayacak şekilde donatılan iç mekanlarının yanı sıra performans, sürüş konforu ve yakıt verimliliği avantajı sağlarlar. Binek araçlar kişisel kullanıma yönelik olarak tasarlandığı için vergilendirme ve sigorta düzenlemeleri yapılırken bu unsur göz önünde bulundurulur.

Binek Araç ile Ticari Araç Arasındaki Farklar Nelerdir?

Binek araçlar ve ticari araçlar hem tasarım hem kullanım amacı bakımından farklılık gösterirler. Binek araçlar belirli hız sınırlamaları ve çeşitli trafik kurallarına tabi iken; ticari araçlarda zaman zaman yüklü ağırlık, boyut ya da zaman kısıtlamaları söz konusu olabilir.

Ticari araçlar, çeşitli iş gereksinimlerini karşılamak için daha işlevsel özelliklerle donatılırlar. Ayrıca işletme logolarını ve reklamlarını taşımak için özelleştirilmeleri mümkündür. Bireysel kullanıma yönelik tasarlanan binek araçların vergi ve sigorta düzenlemeleri ticari araçlardan farklıdır. Ticari araçlar iş amaçlı olarak kullanıldıkları için farklı vergi sınıflarına ve sigorta düzenlemelerine tabidirler. Bu kapsamda ticari araçların sigorta primleri daha yüksek, vergi yükleri ya da avantajları da binek araçlardan farklıdır.

Binek araçlar genellikle 5 ila 7 kişilik yolcu taşıma kapasitesine sahipken, ticari araçlar daha geniş ve taşıma kapasitesi daha yüksek olurlar. Kamyonet, kamyon ve minibüsler farklı türlerdeki ticari araçlara örnek olarak verilebilirler.