Konkordato Nedir? Ne Demek? Şartları Nelerdir?

Çeşitli nedenlerle işleri iyi gitmeyen, mali durumu bozulduğu için vadesi gelmiş borçlarını ödeyemeyen ya da ödeyememe tehlikesi olan borçlunun korunmasını ve bu konumdaki borçlunun alacaklıları arasında eşitliğin sağlanmasını amaçlayan bir icra ve iflas hukuku kurumu olarak tanımlanabilir.

Hem borçlunun hem alacaklının hak kaybına uğramaması için konkordato süreci en iyi şekilde takip edilmelidir. Bunun için konkordato projesini hazırlama, gerekli belgeleri mahkemeye ibraz etme, eğer eksiklik varsa bunları giderme gibi teknik hukuki bilgiye gereksinim duyulan durumlarda icra ve iflas hukuku alanında uzmanlaşmış avukatlardan destek alınması fayda sağlayabilir.

Konkordato Ne Demek?

Alacaklıların sürece aktif bir şekilde dahil olamaması ve diğer bazı sorunlar dolayısıyla 28.02.2018 tarih ve 7101 sayılı Kanun ile iflas erteleme kurumu yürülükten kaldırılmıştır. Bunun sonucunda, borçluların mali durumlarının düzeltilip ticari hayata katılımlarının iyileştirilmesi ve yeniden yapılandırılması için bir ihtiyaç doğmuştur. Doğan ihtiyaç sonucunda İcra ve İflas Kanununun 285 vd. maddelerinde düzenlemeye gidilmiş ve konkordato kurumuna işlerlik kazandırılmıştır.

Hem alacaklıyı hem borçluyu koruyan bir yeniden yapılandırma aracı olan konkordato, borcunu ödeme niyetinde olmakla birlikte çeşitli nedenlerle ödeme yapamayan borçlunun alacaklılarıyla anlaşması ve ticaret mahkemesi onayıyla hüküm doğurmaktadır.

İcra ve İflas Kanunu madde 285’e göre;

“Borçlarını, vadesi geldiği hâlde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan herhangi bir borçlu, vade verilmek veya tenzilat yapılmak suretiyle borçlarını ödeyebilmek veya muhtemel bir iflâstan kurtulmak için konkordato talep edebilir.”

İlgili kanun maddesinden hareketle, çeşitli nedenlerle mali durumu bozulan ya da malvarlığının aktifleri, pasifleri ödemeye yeterli olmayan ancak borcunu ödemeye niyetli olan borçlu hakkında iflas kararı verilebilir ya da çabuk davranan alacaklılar alacağını tahsil ederken diğer alacaklılar alacaklarını tahsil edemeyebilir.

Bu tür durumların engellenmesi için borçlu ve alacaklı, borcu zamana yaymak ya da belirli bir oranda ödeme yapmak üzere anlaşabilirler. Bu anlaşma ise konkordato olarak adlandırılır. Konkordato anlaşması iflası önleyen bir yöne sahip olduğundan borçlu lehine, alacaklıların alacağını tahsil etmesini sağlayan bir yönü olduğundan alacaklı lehine olarak kabul edilir.

Konkordato İlan Etmenin Şartları Nelerdir?

Konkordato projesinin mahkeme tarafından onaylanması, konkordato tasdiki olarak adlandırılır. Konkordato tasdikinin şartları İcra ve İflas Kanunu madde 305/1’de sıralanmıştır. İlgili hükme göre konkordato ilan etmek için gereken şartlar şu şekildedir:

• Adi konkordato teklif edilen tutarın, borçlunun iflası halinde alacaklıların eline geçmesi olası miktardan fazla olacağının tespiti, mal varlığının terki suretiyle konkordatoda paraya çevirme halinde elde edilen hasılat ya da üçüncü kişi tarafından teklif edilen tutarın iflas yoluyla tasfiye durumunda elde edilebilecek bedelden fazla olacağının tespiti.
• Teklif edilen tutarın borçlunun kaynaklarıyla orantılı olması (Bu kapsamda mahkeme, borçlunun beklenen haklarının dikkate alınıp alınmayacağını ve alınacağı durumda ne oranda dikkate alınacağını takdir etmektedir)
• Konkordato projesinin 302. maddede ön görülen çoğunlukla kabul edilmiş olması
• 206. maddenin birinci sırasındaki imtiyazlı alacaklıların alacağının tam olarak ödenmesi ve mühlet içinde komiserin izniyle akdedilen borçların ifasının, alacaklı bundan açıkça vazgeçmediği sürede yeterli teminata bağlanması (302. maddenin altıncı fıkrası kıyasen uygulanmaktadır)
• Konkordatonun tasdikinin gerektirdiği yargılama giderleriyle konkordatonun tasdiki halinde alacaklılara ödenmesi kararlaştırılan para üzerinde alınması gereken harcın, tasdik kararından önce, borçlu tarafından mahkeme veznesine depo edilmiş bulunması.

Konkordato Talebi Nasıl Yapılır?

Konkordato talebi, İcra ve İflas Kanunu madde 285/3’e göre borçlu iflasa tabi olduğunda şirket merkezinin bulunduğu yerdeki, iflasa tabi olmadığında ise yerleşim yerindeki Asliye Ticaret Mahkemesi’nden gerçekleştirilebilmektedir.

Aynı zamanda İcra ve İflas Kanunu madde 285/5 uyarınca talepte bulunulan Adalet Bakanlığı’nca yürürlüğe koyulan tarifede belirtilmiş konkordato gider avansını yatırma zorunluluğu vardır.

Gerekli belgelerin usulüne uygun şekilde mahkemeye ibrazının ardından mahkeme inceleme yapar. İnceleme sonucunda mahkeme, talebe eklenmeyen ya da eksik olan belgelerin tamamlanması için başvuruda bulunan kişiye makul bir süre verir. Bu süre sonunda eksiklikler tamamlanmadığı takdirde konkordato talebi mahkeme tarafından reddedilir.

Konkordato Süresi

Mahkemeye gerekli belgelerin sunulması ve mahkemenin bu belgelerin tamam olduğuna kanaat etmesi halinde üç aylık geçici mühlet süresi verilmekle birlikte bu süre borçlu ya da geçici konkordato komiseri tarafından talep edilerek en çok iki ay uzatılabilmektedir.

Geçici mühlet süresi bitmeden önce, komiserin konkordatonun başarıya ulaşması durumunu belirlediği bir yazılı rapor üzerine duruşma yapılmakta ve konkordatonun başarıya ulaşılacağına kanaat edilmesi halinde mahkeme bir yıllık kesin mühlet vermektedir.

Kesin mühlet süresi sona ermeden önce güçlük arz eden özel durumlarda kesin mühlet, komiserin söz konusu durumu açıklayan gerekçeli raporu ve talebi üzerine mahkeme tarafından altı aya kadar uzatılabilmektedir.

Ayrıca borçlunun da uzatma talebinde bulunması mümkün olup bu durumda komiserin görüşü alınır. Tüm sürelerin kullanılması halinde konkordato süresi toplam 23 ayda tamamlanır.