Teknopark Şirketlerin İndirim İstisnası

Teknopark ve AR-GE Merkezlerinde Bulunan Şirketlerin İndirim İstisnası

Türkiye’de Ar-Ge ya da teknoloji merkezlerinde faaliyet gösteren şirketlerin yaptığı projeleri desteklemek için yapılan indirim istisnasına ilişkin tutarlar ve oranlar yeniden belirlendi.
 

Şüphesiz ki bir ülkenin ilerlemesi için olmazsa olmazlar: Ar-Ge ve teknoloji. Bu gerçekliğin ışığında ülkemizde de Ar-Ge ve teknoloji merkezlerinde yer alan şirketler için indirimler, istisnalar ve teşvikler sağlanıyor. Girişimcilerin Ar-Ge ve teknoloji odaklı yatırımlar yapmasını desteklemek, bu alanda büyümeyi hızlandırmak ve yeni teknolojiler üretebilmek için yapılan teşviklerle ülkemizin ekonomik büyümesi ve uluslararası arenada rekabet gücü destekleniyor. Sağlanan teşviklerden yararlanan kuruluşlar için yararlanılan teşvik tutarının belirli bir miktarı aşması hâlinde girişim sermayesi yatırımı yapma zorunluluğu bulunuyor. Söz konusu zorunluluğa ilişkin detaylar ise yeni bir düzenleme ile değiştirildi.

Girişim Sermayesi Yatırımı Yapma Zorunluluğunda Yeniden Düzenleme

 Ar-Ge/Teknokent indirimi veya Teknokent kazanç istisnasından faydalanan şirketlerin girişim sermayesi yapmasına yönelik zorunluluk ile ilgili daha önce 3 Şubat 2023 tarihinde belirlenmiş oranlarda düzenleme yapıldı.
 
16 Aralık Çarşamba günü Resmî Gazete’de yayımlanan 7953 sayılı kararla Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nde faaliyet gösteren mükelleflerin yıllık beyanname üzerinde yararlandıkları indirim ve kazanç istisnası tutarı ile indirim ve kazanç istisnası oranı değişti. Resmî Gazete’de açıklanan düzenlemede:
 
“(1) 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3. maddesinin 14. fıkrasında yer alan; yıllık beyanname üzerinden yararlanılan indirim tutarı 2.000.000 Türk lirası ve üzeri, bu tutar üzerinden pasifte geçici bir hesaba aktarılacak oran yüzde üç ve yıllık bazda aktarılması gereken tutar yükümlülüğünün sınırı 100.000.000 Türk lirası şeklinde uygulanır.
(2) 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun ek 3. maddesinde yer alan; yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazanç tutarı 2.000.000 Türk lirası ve üzeri, bu tutar üzerinden pasifte geçici bir hesaba aktarılacak oran yüzde üç ve yıllık bazda aktarılması gereken tutar yükümlülüğünün sınırı 100.000.000 Türk lirası şeklinde uygulanır.” ifadeleri ile yer aldı.
 
Yapılan bu düzenleme ile Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri’nde bulunan şirketler için daha önce 1 milyon TL olarak belirlenen alt sınır, 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren 2 milyon TL olarak güncellendi. İndirim/istisna tutarı ise %2’den %3’e çıkarıldı.
 
Bu düzenlemeye göre yıllık beyannameleri üzerinden yararlandıkları AR-GE/Tasarım indirimi ve/veya Teknokent Kazanç İstisnası tutarı 2 milyon TL ve üzerinde olan mükelleflerin ilgili tutarın %3’ünü pasif olarak tanımlanan geçici bir hesaba aktarması zorunluluğu var.
 
Söz konusu olan geçici ve pasif hesaba aktarım zorunluluğu miktarı da yeniden düzenlemede değişti. Yıllık bazda yararlanılan istisna tutarına bağlı yükümlüğünün azami sınırı olan 20 milyon TL, 100 milyon TL’ye çıkarıldı.
 
Yapılan yeni düzenleme 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girmekle birlikte söz konusu düzenlemede belirlenen oran ve hadler ilk olarak 30 Nisan 2024 tarihine kadar verilmesi gereken 2023 Yılı Kurumlar Vergisi Beyannamelerinde yer bulan Ar-Ge ve Tasarım İndirimleri ile Teknokent Kazanç İstisnaları için geçerli olacaktır.

Türkiye’de Verilen AR-GE ve Tasarım Teşvikleri

 
Türkiye’de Ar-Ge faaliyetleri olan şirketler için farklı teşvik ve destekler bulunmaktadır. Gelişimin temeli olan Ar-Ge çalışmalarının desteklenmesi, şirketlerin maliyetlerinin düşürülmesi adına:
 
– Kurumlar Vergisi İstisnası,
– Gelir Vergisi İstisnası,
– Ar-Ge ve Tasarım İndirimi,
– Gelir Vergisi Stopajı Teşviki,
– Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği,
– Gümrük Vergisi İstisnası,
– Temel Bilimler Desteği,
– Damga Vergisi İstisnası
– KDV İstinası gibi pek çok teşvik verilmektedir.
 
Bu desteklerden yararlanması için şirketlerin 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nda belirtilmiş olan Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde bulunması gerekmektedir.
 
Türkiye’de Ar-Ge ve Tasarım teşviği olarak verilen teşviklerden bazılarının detaylarını aşağıda bulabilirsiniz.
 
Kurumlar Vergisi İstisnası: Yukarıda sözü geçen kanunda belirtilen bölgelerde faaliyet gösteren şirketlerin, faaliyet gösterdikleri bölgelerde yaptıkları yazılım ve/veya Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar 31 Aralık 2023 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden muaftır. Bu bölgeler dışında elde edilen gelirler Ar-Ge ve yazılım kaynaklı olsalar da Kurumlar Vergisi İstisnası kapsamına alınmaz.
 
Gelir Vergisi İstisnası: Ar-Ge ve tasarım teşviği almaya hak kazanan şirketlerin faaliyet gösterdikleri bölgelerinde çalışan Ar-Ge ve destek personelleri ile yazılımcılar için ödedikleri maaşlar 31 Aralık 2023 tarihine kadar her türlü vergiden muaftır.
 
Sigorta Primi Desteği: 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun doğrultusunda, teknoloji bölgelerinde faaliyet gösteren şirketlerin Ar-Ge, destek ve yazılım personellerinin sigorta primlerinin işverene ait olan miktarı için destek sağlanmaktır. Gelir vergisi istisnası kapsamında destek alan personelin sigorta priminin işverene maliyetinin %50’sini Hazine karşılar.
 
KDV İstisnası: 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununda tanımlanan faaliyet bölgelerinde yer alan şirketlerin gelir veya kurumlar vergisi istisnalarından faydalandıkları dönmelerde çeşitli alanlarda ürettikleri hizmetler için KDV muafiyetleri bulunmaktadır.
Gümrük Vergisi İstisnası: Ar-Ge ve tasarım projeleri kapsamında kullanılmak üzere yurt dışından satın alınan eşyalar gümrük vergisinden muaftır. Bu muafiyet kapsamında yapılan işlemler damga vergisi ve harç ödemelerinden de muaftır.