“Gerçek Faydalanıcıya İlişkin Bildirim Formu” Nedir?

Bir şirketin kim tarafından yönetildiği ve nihai karar merciinin kim olduğu, gerçek faydalanıcı olarak tanımlanır. 529 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu (VUK) Genel Tebliğinde gerçek faydalanıcı; tüzel kişi ya da tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri nihai olarak kontrolünde bulunduran veya bunlar üzerinde nihai nüfuz sahibi olan gerçek kişi ya da kişi şeklinde tanımlanmaktadır.

Şirketlerin sahibi, kişiler ya da şirketler olabilir. Gerçek faydalanıcı bildirimiyle bu şirketlere sahip olan gerçek şahıs her kim ise ona ulaşmak ve detaylı bilgi edinmek amaçlanır. Devlet bu bildirimle, “Şirket üzerinde kontrolü olan ve nihai kararı veren kim?” sorusuna yanıt arar. Örneklendirmek gerekirse, bir A şirketi ve B şirketi olduğunu, A şirketinin de B şirketinin %100 sahibi olduğunu varsayalım. Burada B şirketi için gerçek faydalanıcı bildirimi verirken, A şirketini nihai kontrol eden şahıslar yazılarak form doldurulmalıdır.

 

Gerçek Faydalanıcıya İlişkin Bildirim Formu Nasıl Düzenlenir?

13.07.2021 tarihli 31540 sayılı tebliğ kapsamında, Kurumlar Vergisi mükelleflerine ve bazı kişi ve kurumlara gerçek faydalanıcı bilgisi bildirimi verme zorunluluğu getirilmiş bulunmaktadır. Bu doğrultuda; gelirlerin/servetlerin arkasındaki gerçek isimlerin bilinmesi, vergi kaçakçılığının önlenmesi amacıyla kurumlar vergisi mükellefleriyle gerçek kişilere bildirim verme yükümlülüğü, kendileri tarafından ya da tam tasdik sözleşmesi bulunan Yeminli Mali Müşavirler yahut aracılık ve sorumluluk sözleşmesi bulunan Serbest Muhasebeci Mali Müşavir aracılığıyla getirilmiş bulunmaktadır.

Kimler Gerçek Faydalanıcı Bilgisi Bildirimi Vermekle Yükümlüdür?

Gerçek faydalanıcı bilgisi bildirimi verme zorunluluğu getirilenler şu şekilde sıralanabilir:

• Tasfiye işlemi devam edenler dahil olmak üzere kurumlar vergisi mükellefleri,
• Kollektif şirketlerde şirketi temsile yetkili kişi ya da ortak,
• Eshamsız komandit şirketlerde komandite ortaklardan biri,
• Adi ortalıklar adına en yüksek ortaklık payına sahip olan kişi,
• Yönetim merkezi Türkiye’de olan ya da Türkiye’de mukim yöneticisi olan yabancı ülkede kurulan trust ve benzeri teşekküllerin yöneticileri, temsilcileri ya da mütevellileri.

Kimler Gerçek Faydalanıcı Olarak Kabul Edilir?

Tüzel kişilerde;

a. Tüzel kişiliğin %25’i aşan hissesine sahip olan gerçek kişi ortaklar,

b. Tüzel kişiliğin %25’i aşan hissesine sahip olan gerçek kişi ortağının gerçek faydalanıcı olmadığından şüphelenilmesi ya da bu oranda hisseye sahip gerçek kişi ortak bulunmaması halinde, tüzel kişiliği nihai olarak kontrolünde tutan gerçek kişi ya da kişiler,

c. (a) ve (b) bentleri kapsamında gerçek faydalanıcı tespit edilemediği takdirde, en üst düzey icra yetkisine sahip olan gerçek kişi ya da kişiler gerçek faydalanıcı olarak kabul edilir ve bildirime konu olur.

Tedbirler Yönetmeliğinin 12. maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen tüzel kişiliği olmayan iş ortaklıkları teşekküllerde ise;

a. Tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri nihai olarak kontrolünde bulundurmakta olan gerçek kişi ya da kişiler,

b. (a) bendi kapsamında gerçek faydalanıcı tespit edilemezse, tüzel kişiliği olmayan teşekkül nezdinde en üst düzeyde icra yetkisine sahip bulunan gerçek kişi ya da kişiler üst düzey yönetici sıfatıyla gerçek faydalanıcı olarak kabul ve bildirime konu edilirler.

Trust ve benzeri teşekküllerde; kurucular, yönetici, mütevelli, denetçi ya da faydalanıcı sıfatına haiz veya bu teşekküller üzerinde nüfuz sahibi olanlar gerçek faydalanıcı olarak kabul ve bildirime konu edilirler.

Gerçek Faydalanıcıya İlişkin Bildirim Formu Ne Zaman Verilir? İlk Bildirim Ne Zaman Verilecektir?

Bildirim yapma yükümlülüğü getirilmiş olan kurumlar vergisi mükellefleri, gerçek faydalanıcı bilgisini geçici vergi beyannameleri ve yıllık kurumlar vergisi beyannamesi ekinde bildirmelidirler. Kurumlar vergisi mükellefleri dışında kalan diğer mükellefler ile diğer kişilerin gerçek faydalanıcı bilgisini her yıl Ağustos ayınının sonuna kadar bir form ile elektronik ortamda Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirmesi gerekir.

Gerçek Faydalanıcıya İlişkin Bildirim Formu Verme Zorunluluğu Getirilen Kurumlar Nelerdir?

Bu tebliğin konusunu teşkil eden gerçek faydalanıcı bilgisi bildirimini, bildirim verme süresinin başlamış olduğu 1/8/2021 tarihi itibarıyla tasfiye işlemi devam edenler dahil olmak kaydıyla faal olan;

• Kurumlar vergisi mükellefleri,
• Kollektif şirketlerde şirketi temsile yetkili kimse ya da ortak, eshamsız komandit şirketlerde komandite ortaklardan biri ve adi ortaklıklar adına en yüksek ortaklık payına sahip olan kişi, yönetim merkezi Türkiye’de olan ya da mukim yöneticisi Türkiye’de olan yabancı ülkede kurulmuş trust ve benzer teşekküllerin yöneticileri, temsilcileri ya da mütevellileri vermelidirler. 

Buna ek olarak Tedbirler Yönetmeliğinde 11/10/2016 tarihli ve 5549 Sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun uygulanmasında yükümlü sayılan;

• Bankalar,
• Bankalar dışında banka kartı ya da kredi kartı düzenleme yetkisine haiz kuruluşlar,
• Kambiyo mevzuatında belirtilmiş olan yetkili müesseseler,
• Finansman ve faktoring şirketleri,
• Sermaye piyasası aracı kurumları ile portföy yönetim şirketleri,
• Yatırım ortaklıkları,
• Ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşları,
• Sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleriyle sigorta ve reasürans brokerleri,
• Sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde takas ve saklama hizmeti veren kuruluşlar,
• Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasasına ilişkin saklama hizmetiyle sınırlı olmak üzere Borsa İstanbul A.Ş.,
• Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş. ile kargo şirketleri,
• Varlık yönetim şirketleri,
• Kıymetli maden, taş ya da mücevher alım satımı yapanlarla bu işlemlere aracılık edenler,
• Cumhuriyet altın sikkeleriyle Cumhuriyet ziynet altınlarını basma faaliyetiyle sınırlı olmak kaydıyla Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü,
• Kıymetli madenler aracı kuruluşları,
• Ticaret amacıyla taşınmaz alım satımıyla uğraşanlarla bu işlemlere aracılık edenler,
• İş makineleri dahil olmak kaydıyla her tür deniz, kara ve hava nakil vasıtalarının alım satımıyla uğraşanlarla bu işlemlere aracılık edenler,
• Tarihi eser, antika ve sanat eseri alım satımıyla uğraşanlar ya da bunların müzayedeciliğini yapanlar,
• Milli Piyango idaresi Genel Müdürlüğü, Türkiye Jokey Kulübü ve Spor Toto Teşkilat Başkanlığı dahil olmak kaydıyla talih ve bahis oyunları alanında faaliyet gösterenler,
• Noterler, 
• Spor kulüpleri,
• Savunma hakkı bakımından diğer kanun hükümlerine aykırı olmamak ve 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 35. maddesinin birinci fıkrasıyla alternatif uyuşmazlık çözüm yolları kapsamında ifa edilmiş mesleki çalışmalar dolayısıyla edinilen bilgiler hariç olmak kaydıyla; taşınmaz alım satımı, sınırlı ayni hak kurulması ve kaldırılması, şirket, vakıf ve dernek kurulması, birleştirilmesiyle bunların idaresi, devredilmesi ve tasfiyesi işlerine ilişkin finansal işlemlerin gerçekleştirilmesi banka, menkul kıymet ve her türlü hesaplarla bu hesaplarda bulunan varlıkların idaresi işleriyle sınırlı olmak üzere serbest avukatlar,
• Bir işveren bağlı olmaksızın çalışmakta olan serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirler,
• Finansal piyasalarda denetim yapma yetkisi bulunan bağımsız denetim kuruluşları,
• Kripto varlık hizmet sağlayıcılar, 
• Tasarruf finansman şirketleri ile bunların şube, acente, temsilci ve ticari vekilleriyle benzeri bağlı birimleri Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından talep edilmesi halinde müşterileri tarafından gerçekleştirilmiş işlemlerin gerçek faydalanıcı bilgisini Başkanlığa bildirmekle yükümlüdürler.

Gerçek Faydalanıcı Bilgi Formu Gönderilmezse Ne Olur?

Bildirim yapmayan, eksik ya da yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümleri (Özel Usulsüzlük Cezası) tatbik olunmaktadır. Form mükellef olanlar tarafından bizzat gönderilebilir ya da ilgili aracılık sözleşmesi bulunan serbest muhasebeci mali müşavir veya gelir veya kurumlar vergisi beyannamesi tasdik sözleşmesi (tam tasdik sözleşmesi) bulunan yeminli mali müşavirler aracılığıyla gönderilmesi söz konusu olabilir.