Hisse Devri Nedir?

Limited şirketlerde gerçekleştirilen hisse devri; limited şirketin ortaklarından birinin ya da birden fazlasının kendisine ait olan hisse paylarını, ortaklarından birine ya da şirket ortağı olmayan birine devretmesi işlemidir. Limited şirketlerde hisse devri ile ilgili düzenlemeler, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 595. maddesinde ve devam maddelerinde yer almaktadır. Kanuni olarak da uygulamada söz konusu işleyiş açısından limited şirket devri hukuki bir zemine sahiptir.

Limited Şirket Hisse Devri Nasıl Yapılır?

Limited şirketlerde hisse devri işlemleri yazılı olarak ve noter tarafından onaylanarak yapılmaktadır. Bu kapsamda; limited şirkette hissesi olan kişi hisselerini devretmek istediğinde öncelikle hisse devri sözleşmesi hazırlanır. Daha sonra hisseleri devreden ve devralan taraflar, hisse devri sözleşmesini imzalar. İmzalanan sözleşme aynı zamanda noter tarafından tasdik edilir. Limited şirketlerde hisse devri için gereken diğer bir şart, genel kurul onayıdır.

Limited şirket hisse devri aşamalarını şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Limited şirket hisse devir sözleşmesinin yazılı olarak hazırlanması
• Limited şirket hisse devir sözleşmesinin hisseleri devreden ve devralan tarafından imzalanması
• Limited şirket hisse devrinde yer alan imzaların ve hisse devir sözleşmesinin noter tarafından tasdik edilmesi
• Genel kurul onayı
• Sıralanan koşulların tamamlanmasının ardından tescil ve pay defterine kayıt işleminin yapılması

Limited Şirket Hisse Devir Sözleşmesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Limited şirket hisse devrinin geçerli olabilmesi için, esas sermaye payının devrine ilişkin yazılı bir sözleşme yapılmalıdır. Bu sözleşme limited şirket hisse devri sözleşmesi olarak adlandırılır. Hazırlanan sözleşme kapsamında; hissesini devretmek isteyen şirket ortağı, şirket ortaklarından birine ya da dışarıdan üçüncü bir kişiye hisse devri yapabilir. 

Limited şirket hisse devri sözleşmesinde bulunması gerekenler şu şekilde sıralanabilir:

• Sözleşmenin taraflarının kimliğine dair temel bilgiler,
• Ek ödemelere ya da yan ödeme yükümlülüklerine dair bilgiler,
• Eğer uygulanacaksa rekabet yasağı,
• Önerilmeye muhatap olma durumu,
• Önalım hakkı, geri alım hakkı ve alım hakkı,
• Sözleşmenin cezasına ilişkin durumlar.

Bununla birlikte, somut olayın unsurlarına göre limited şirket hisse devri sözleşmesine eklenmesi gereken bilgilerin farklılaşması mümkündür. Bu yüzden her bir şirket özelinde limited şirket hisse devir sözleşmesi hazırlanırken; şirket, devir ve piyasa durumu değerlendirilmelidir.

Limited Şirket Devir Sözleşmesinde Genel Kurul Onayı Nedir?

Limited şirketlerde bulunması zorunlu organlardan biri genel kuruldur. Bu yüzden limited şirketlerde hisse devri yapılabilmesi için genel kurul onayı şartı aranır. Bu şart, hisselerin hem şirket içinden bir pay sahibine hem şirket dışından üçüncü bir kişiye yapılması halinde aranır.

Diğer yandan şirketin ana sözleşmesinde hisse devri için genel kurul onayının gerekmediğinin belirtilmiş olması mümkündür. Bu durumda, söz konusu şirketin kuruluşu aşamasında ana sözleşmeye hisse devri için genel kurul onayı aranmayacağı maddesi eklenmiş olduğundan genel kurul onayına ihtiyaç duyulmadan limited şirket hisse devri yapılabilir. Limited şirket ana sözleşmesinde hisse devrinin ancak genel kurul onayı ile yapılacağına dair bir madde bulunuyorsa, hisse devrinin yalnızca genel kurul onayı alınarak yapılması mümkündür.

Şirket pay devrinin onaylanması, genel kurulun devredilemez yetkileri arasında yer alır. Bu yüzden, pay devri onay yetkisinin şirket sözleşmesi gibi belgelerle şirket müdürüne devredilmesi söz konusu değildir. Şirket genel kurul toplantısında temsil edilen oyların salt çoğunluğu ile limited şirket hisse devrinin onaylanması mümkündür. Genel kurul toplantısında salt çoğunluğun sağlanamaması, hisse devrinin genel kurul tarafından reddedildiği anlamına gelir. Söz konusu oylamanın yapılacağı genel kurul toplantısına, limited şirket hisselerini devretmek isteyen ortağın mutlaka katılması ve ilgili devir için onay vermesi gerekir.

Genel Kurul Hisse Devrini Onaylamazsa Ne Olur?

Genel kurul, genel kurul toplantısı kararıyla hisse devrini onaylamayabilir. Ayrıca genel kurulun hiçbir sebep göstermeksizin hisse devrini reddetmesi de söz konusu olabilir. Bununla birlikte bu reddin keyfi bir şekilde olması mümkün değildir. Yapılan genel kurul toplantısında söz konusu devir işlemi onayının salt çoğunluğu sağlayamaması halinde hisse devri reddedilmiş olur. Bu tür durumlarda genel kurulun bu duruma ilişkin bir gerekçe göstermesi zorunlu değildir. Diğer yandan şirketin esas sözleşmesinde gerekçe göstermeme kararına ilişkin bir karşı hüküm varsa ve red kararına gerekçe gösterme şartı koyulduysa, genel kurul toplantısında red oyu verenlerin kararlarını gerekçelendirmeleri gerekliliği bulunur.

Hisse Devri, Tescil ve Pay Defterine Nasıl Kaydedilir?

Limited şirketlerde hisse devri yapıldığında, ilgili devrin ticaret siciline işlenmesi için şirket müdürlerinin başvuru yapması gerekir. Limited şirketlerde hisse devrini izleyen 30 gün içinde başvurunun gerçekleştirilmiş olması şartı aranır. Eğer şirket müdürleri yasal süre içinde başvuruda bulunmazsa, söz konusu hisseyi devreden ortağın sicilde yer alan kendi kaydının silinmesi için başvuruda bulunabilir. İşlemler bu şekilde gerçekleşmekte olduğunda şirket müdürünün ilgili hisseyi devralan kişiye adını bildirmesi için süre tanıması mümkündür. Bununla birlikte standart uygulama takip edildiğinden genellikle bu tür bir işleme ihtiyaç duyulmaz.

Limited şirket hisse devri ticaret sicilinin yanı sıra şirketin pay defterine de kaydedilmelidir. Bu, bir geçerlilik ve şart olmamakla birlikte şirket içi ve şirketler arası işlemlerin şeffaf ve doğru bir şekilde ilerlemesini sağlamak için şirketin pay defteri kayıtları da önemlidir.