Kadın Girişimciler İçin Devlet Destek ve Teşvikleri Nelerdir?

Kadınların ülke ekonomisine daha kolay bir şekilde entegre olması ve iş fikirlerini hayata geçirerek ekonomik hayatta aktif bir şekilde rol oynaması için gerek devlet gerek özel kurumlar tarafından pek çok farklı teşvik ve destek paketi sunulmaktadır. Bu teşvik ve destek paketlerinden faydalanmak, kadın girişimcilerin kendi işlerini kurması ve başkalarına istihdam sağlaması noktasında önemli bir avantaj sağlar.

Kadın girişimciler gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin sürdürülebilir ekonomilerinin kalkınmasında kritik bir role sahiptir. Son derece önemli kazanç payları olmasına karşın, yalnızca ülkemizde değil dünyanın pek çok farklı yerinde de ekonomik bağımsızlık konusunda kadınlar erkeklerin gerisinde kalmaktadır. Bu nedenle, kadın girişimciler için devlet destek ve teşvikleri giderek daha önemli bir hale gelmektedir.

Kadın Girişimcilere Devlet Desteği

Devlet tarafından sağlanan destek ve teşvikler, kadın girişimcilerin ekonomik hayata yönelmesini sağlasa da; kendi işini kurma konusunda kadınlar yalnızca ekonomik engellerle karşı karşıya kalmazlar. Bu nedenle maddi devlet destekleri sunmanın yanı sıra, kadın girişimcilerin yolunu açacak çeşitli politikaların da benimsenmesi gerekir.

Tıpkı diğer ülkelerde olduğu gibi ülkemizin ekonomik büyümesini ve kalkınmasını sağlamak için de kadınların iş gücüne katılımını artıracak politikalar benimsenmelidir. Hükümetler kadın girişimciliğini geliştirme amacıyla; ekonomi ve maliye politikalarının en önemli araçlarından olan teşvik politikalarını kullanmalıdır. Bu kapsamda girişimciler tespit ve teşvik edilmeli, eğitilmeli, finansal ve teknik açıdan ihtiyaç duyulan destekler kendilerine sunulmalıdır.

Buna yönelik olarak çeşitli kamu kurum ve kuruluşları, STK yani sivil toplum kuruluşları ve uluslararası kuruluşlar tarafından geliştirilmiş destek modelleri bulunmaktadır. Bunların başında KOSGEB tarafından sağlanan destek ve teşvikler gelir. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı; devletin üstlendiği olduğu istihdamı artırıcı politikaların hayata geçirilmesi ve özel politika gerektiren grupların desteklenmesi sürecinde yer alan bir kamu kurumu olarak hizmet vermektedir.

KOSGEB Genç Kadın Girişimci Destekleri

Devlet destek ve teşvik programları; kadın girişimcilerin artması, ekonomik hayata katkıda bulunmaya teşvik edilmesi ve finansal ihtiyaçlarının karşılanması noktasında önemli bir rol üstlenirler. Ülkemizde ve dünyada girişim ekosistemine katılan firmaların sayısı gün geçtikçe artmakta; bunun yansıması son beş yılda teknoloji, finans ve moda başta olmak üzere çeşitli iş kollarından pek çok girişimin hayata geçmesi şeklinde gözlemlenmektedir.

KOSGEB temelinde girişimcileri destekleme programları sunmakla birlikte, kadın girişimcilere sunduğu destek programlarıyla öne çıkmaktadır. Kendi işini kurmak isteyen kadın girişimcilere sunulan maddi bir destek olan KOSGEB Genç Kadın Girişimci Desteği ile pek çok kadın girişimci, hayallerindeki iş fikrini gerçeğe dönüştürebilmektedir.

KOSGEB üzerinden verilen hibe destekleri kadınlara özel olarak verilir. Genç kadın girişimcilere yönelik KOSGEB destekleri kapsamında; işletme kurulmadan önce ve işletme kurulunca ödeme yapılır. Ödeme yapılacak olan miktar her yıl güncellenir. KOSGEB aynı zamanda genç kadın girişimcilere belirli bir miktarda faizsiz kredi de sağlamaktadır.

KOSGEB kapsamında Halkbank tarafından yeni iş kuran ve işletme yaşı 6 ayı geçmeyen kadın girişimcilere 200.000 TL ve işini kuran kadın girişimcilere 300.000 TL kredi verilir. Halkbank kadın girişimcilere 6 ay ana para ödemesiz kredi vermesinin yanı sıra KOSGEB’le imzaladığı protokol gereği, 30 yaşın altındaki genç kadın girişimcilere 125.000 TL faizsiz kredi kullandırabilir. Ustalık belgesine sahip iş kolu üzerinde faaliyet gösteren iş yerlerinde en az 3 yıl boyunca çalışıldığının ispatlanması halinde, faizsiz kredinin miktarı 300.000 TL’ye kadar çıkabilir.

KOSGEB’in girişimci destekleri bünyesinde yalnızca finansal destekler değil, aynı zamanda eğitim olanakları da bulunur. KOSGEB’de girişimci destekleri yeni iş kuracak olanlar ve işletmesini kurmuş olanlara yönelik olarak ikiye ayrılır. Kadın girişimcilerin KOSGEB desteği alması için 18 yaşından büyük olması, daha önce KOSGEB’den herhangi bir hibe almamış olması, girişimcilik sertifikası bulunması ve iş fikrinin KOSGEB tarafından desteklenen bir sektör olması şartı aranır.

Girişimcilik sertifikası almak için e-Devlet üzerinden KOSGEB Online Girişimcilik Eğitimi tamamlanmalıdır. Bazı sektörler için ise ileri girişimcilik sertifikası alınması gerekebilir. KOSGEB’in ileri girişimcilik sertifikası talep ettiği sektörler, NACE kodlarıyla arama yapılarak öğrenilebilir.

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)

TKDK, ülkemizde kadın girişimcileri destekleyen kurumlardan biridir. Kurumun hibe verdiği her 10 projeden 1’i kadın girişimcilerdir. TKDK IPARD kapsamında desteklenmekte olan alanlar; süt üreten tarımsal işletmeler, kanatlı et üreten tarımsal işletmeler, kırmızı et üreten tarımsal işletmeler, yumurta üreten tarımsal işletmeler, süt ve süt ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması gibi alanlar şeklinde sıralanabilir.

Bu alanlarla ilgili girişimlerde ve yatırımlarda TKDK kadın girişimcilere %60 ila %80 arasında hibe desteği sağlar. Aynı zamanda IPARD projeleriyle yapılan yatırımlarda, KDV ve gelir vergisi muafiyetleri bulunur. Hibe desteğinden faydalanmak için Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’nun web sitesinden başvuru yapmak mümkündür.

TOBB Kadın Girişimciler Kurulu

Ülkemizde kadın girişimciliğinin geliştirilmesi amacıyla kadınlara kariyer geliştirme imkanı sunan kurumlardan biri de TOBB Kadın Girişimciler Kurulu’dur. Kadın girişimcilere ihtiyaç duyabilecekleri temel bilgileri kazandırmak ve yol göstermek amacıyla panel, seminer ve benzeri eğitim etkinlikleri düzenler. Kadın girişimcilik bilincinin artmasını hedefleyen TOBB Kadın Girişimciler Kurulu; kadın girişimcilerin deneyimli girişimciler yanında staj yapmasını sağlar. Aynı zamanda geliştirdiği koçluk sistemiyle, yeni iş kuran girişimcilerin belirli sürelerle deneyimli girişimcilerden destek almasına yardımcı olur. Kadın girişimcilere yol göstermeye yönelik pek çok farklı etkinlik ve eğitim düzenleyerek, kadın girişimcilerin kendini geliştirmesine katkıda bulunur.

Kredi Garanti Fonu (KGF)

Kredi Garanti Fonu; TESK, TOBB, KOSGEB, kamu bankaları ve özel sermayeli bankalarla iş birliği yaparak kadın girişimcilerin bankalardan kredi desteği almasına yardımcı olur. Kredi Garanti Fonu’nun sağladığı kredilerin ilk 2 yıl geri ödemesi yoktur. Bunun yanı sıra kadın girişimcilerin kullandığı kredilerin geri ödemesi 5 yıl vadeli olarak yapılabilir. Faydalanılacak olan kredi miktarı ise risk grubu özelinde belirlenir.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Desteği

Kadın girişimcilerin faydalanabilecekleri diğer bir destek, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın sunduğu kredi imkanıdır. Kişi başı en fazla 15.000 TL olarak sınırlandırılan bu kredilerin geri ödemesi 8 yılda tamamlanabildiği gibi faizsiz olması diğer bir avantajıdır. Bu destekten faydalanmak isteyen kadınların 18 yaşından büyük olması şartı aranır. Ayrıca farklı bir kurumdan herhangi bir aylık yardım almamaları, sabit bir gelirlerinin olmaması ve SSK-BAĞKUR gibi sosyal güvencelerinin bulunmaması gerekir. Destek alacak projeler Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından belirlenmektedir. Ayrıca kişinin ilgili projeyi hayata geçirmesini sağlayacak yeterli bilgi birikiminin ve eğitiminin bulunması gerekir.

KAGİDER Eğitimleri

Türkiye Kadın Girişimciler Derneği sunduğu finansal desteklerin yanı sıra kadın girişimcileri bu ekosisteme hazırlayan destekleriyle de çok önemli bir görev üstlenir. Türkiye Kadın Girişimciler Derneği herhangi bir iş fikri olan ya da işini henüz yeni kurmuş kadın girişimcilere koçluk eğitimleri vermektedir. Söz konusu eğitimler online olarak alınabilir. Bu kapsamda kadın girişimcilere mevcut iş fikirlerini plana geçirme, satış, pazarlama, fikri mülkiyet hakları gibi pek çok farklı konuda bilgilendirme yapılabilir.