Personel Yemek Maliyeti Nasıl Hesaplanır?

Bir iş yerine bağlı olarak çalışan her bir bireyin çalışma süresi içerisinde ihtiyaç duyduğu araların başında yemek molaları gelir. Günümüzde pek çok işletme farklı yöntemler kullanarak personelinin yemek ihtiyaçlarına çözüm üretmeyi tercih etmektedir. Bu aşamada dikkat edilmesi gereken temel konu, yemek ücretlerinin vergilendirilmesi sürecidir.

Yemek Ücreti Hangi Durumlarda Ödenir?

İşveren tarafından işçinin iş yerinde bulunduğu süreler içerisinde ihtiyacı olan besin miktarını karşılaması amacıyla sağlanan tutar yemek ücreti olarak adlandırılır. 4857 sayılı İş Kanunu’nda yemek ücretine ilişkin bir zorunluluk olmadığından, iş yerlerinde işçiye yemek ücretinin ödenmesi tamamen işverenin inisiyatifinde bulunmaktadır.

Bu nedenle işçiler herhangi bir işe başlamadan önce yemek yardımı konusunda işverenleriyle görüşmeli, belirli şartların o iş yerinde sağlanıp sağlanmadığı hakkında detaylı bilgi edinmelidir. İşçinin çalıştığı iş yerinden yemek ücreti talep edebilmesi ve işverenin bu ücreti ödemesi için iş sözleşmesinde yemek ücreti ile ilgili bir madde bulunmalıdır. İş sözleşmesinde yemek ücreti ya da yemek hizmetiyle ilgili bir maddenin bulunmaması halinde, o iş yerinde yemek yardımı ödenmesi gerektiğiyle ilgili bir zorunluluktan bahsedilmesi olası değildir.

İş Yeri Yemeğinin Maliyeti Nasıl Hesaplanır?

Fatura satın alınan bir mal ya da hizmet karşılığı yapılan ödemeyi tutarıyla birlikte gösteren bir belgedir. Temelde bir işletmenin nereye ne kadar harcama yaptığı ve ne kadar ciro sağladığı fatura ile görülebilir. Yemek faturası ise işletmelerin çalışanlarına sağladığı yemek hizmetine ilişkin yaptığı harcamaları gösteren bir belgedir.

Her faturada bulunması gereken faturanın düzenlenme tarihi, faturayı düzenleyenin adı ya da ticari unvanı, iş adresi, bağlı bulunduğu vergi dairesi ve numarası, satıcının kaşesi ya da yetkili kişinin imzası, alıcının adı, ticari unvanı, adresi, vergi dairesi ve numarası, sarılan ürünlerin teslim tarihi ve irsaliye numarası gibi temel bilgiler yemek faturasında da bulunmalıdır.

İşletmeler yemek hizmetini tabldot, yemek ücreti ya da yemek kartı seçeneklerinden biriyle gerçekleştirmeyi tercih edebilirler.  Bu seçeneklerden her biri tercih edildiğinde, yemek faturasının kesilme süreci farklılaşır. İşletmeler vergilendirme ve finans yönetim süreçlerini çok daha etkin bir şekilde yürütebilmek için aldıkları ya da sağladıkları yemek hizmetine ilişkin faturaları uygun bir şekilde kesmeli ve muhasebeleştirme sürecine ilişkin bilgi sahibi olmalıdır.

Tabldot Yemek Faturası

Kendi mutfağı bulunan ve çalışanlarına tabldot yemek sunan şirketlerin muhasebeleştirmesi gereken yemek faturası, hazırlanan tabldot yemekler için sağlanan temel malzemelerin faturası olma özelliğine sahiptir. Bu faturalar, gıda ürünlerini toptan ya da perakende olarak teslim eden işletmeler tarafından hazırlanmaktadır. 

Cumhurbaşkanı kararıyla 2007/13033 sayılı BKK eki (II) listesinde bulunan ve %8 oranında KDV’ye tabii tutulan tüm ürünler 14 Şubat 2022 tarihiyle %1 oranında KDV’ye tabii tutulmuştur. Böylece tüm gıda ürünlerinin teslimlerinde KDV oranları eşitlenmiş bulunmaktadır. 

Tabldot servis ve catering gibi isimlerle yemek hizmeti veren işletmelerin fatura kesme sürecindeki KDV oranları farklılaşabilir. Söz konusu yeme içme hizmetleri gıda teslimi sayılmadığı için 2007/13033 sayılı BKK eki (II) listenin 24’üncü sırası kapsamında %8 oranında KDV’ye tabi tutulmaktadır.

Yemek Ücreti Faturası

İşverenler çalışanlarına günlük yemek hizmeti için yemekhane ve catering dışında nakdi bir yemek ücreti vermeyi de tercih edebilirler. Bu noktada çalışanlara verilen ücretler Gelir Vergisi Kanunu’nun 61, 94, 103 ve 104. maddelerine göre bordroya dahil edilmektedir. Yemek hizmeti çalışanlara nakdi ücret olarak sağlandığında; muhasebe kaydında SGK işveren hissesi, SGK işçi primi, gelir vergisi ve damga vergisi kalemlerinin de eklenmesi gerekir. 

Yemek Fişi Faturası

Yemek fişleri, kendi adına bastırıp satışa sunan hizmet işletmeleri ya da bu fişleri satan firmalarla anlaşmalı hizmet işlemlerinde çalışanlara sağlanan yemek hizmetinin ilgili bedelinin ödenmesi amacıyla kullanılır. Yemek fişi kullanan şirketler SGK işveren primi, SGK işçi primi, gelir vergisi ve damga vergisinden istisna tutulur. Yemek ücreti yemek fişi kullanma yoluyla ödenen hizmetler için yemek çeklerini satışa sunan işletmeler adına hizmetin tamamlandığı tarihten itibaren 7 gün içinde ilgili fatura düzenlenmelidir. Söz konusu fişler mutlaka eksiksiz ve uygun bir şekilde biriktirilmelidir. Şirketlerin vergi usulsüzlüğü kapsamında kabul edilmemesi için söz konusu yemek fişleri kesinlikle eksik, kayıp ya da hatalı olmamalıdır.

Yemek Kartı Faturası

Yemek kartı hizmetinden yararlanan şirketler yemek fişi kullanımında olduğu gibi SGK işveren primi, SGK işçi primi, gelir vergisi ve damga vergisinden istisna tutulurlar. Yemek kartı hizmetini sunan firmaların yemek hizmeti alımında kullanılacak olan ücretleri karta yüklediği tarihten itibaren 7 günlük süre içinde yemek kartını çalışanlarına vermek için alan şirketler adına fatura kesilir.

İşletmeler yemek kartı sayesinde belirli muafiyet ve istisnalar kapsamında belirli bir finansal tasarruf sağlayabilirler. Bunun yanı sıra yemek kartı hizmeti sayesinde çalışan memnuniyetini ve bağlılığını artırma avantajına sahip olabilirler. Yemek kartı uygulamasında yemek fişinde olduğu gibi fiş ya da fatura biriktirme zorunluluğu bulunmaz.